Maandag 30 juni
Fit
Maak Wesley Sneijder ergens in de komende jaren op een nacht plotseling wakker, en hij zal slaapdronken een vlammend betoog afsteken over het belang van fitheid. Dat dat een voorwaarde is voor topprestaties. Dat een fit lichaam extra krachten geeft die een superieure techniek pas echt tot zijn recht laten komen. Fitheid is beslissend.
Volkomen geïndoctrineerd, die jongen. Op zich niet erg, maar hij draaft wel door. Vooruitkijkend naar de halve finale: ‘Costa Rica heeft een sterk team, het zal wederom een heel moeilijke wedstrijd worden. We moeten honderd procent zijn. We moeten alles geven om door te gaan.’
Tegen Spanje, Australië, Chili of Mexico zou hij een punt hebben. Maar tegen Costa Rica? Kom op nou, Wesley. Je hoeft ze niet te onderschatten, maar jullie zijn toch gewoon beter dan Costa Rica. Zelfs als jullie 1-4-3-3 zouden spelen, zou je nog winnen.
Trouwens, je moet niet zeuren. Jullie zijn topfit. De enige die niet zo fit is, is Arjen Robben. Die gaat er steeds bij liggen.
Zondag 29 juni
Voor Dirk
‘En dan moet het magische moment van Arjen Robben nog komen,’ sprak de verslaggever in blessuretijd. En hop, daar draaide Robben van de zijkant het strafschopgebied in en vond hij vanaf de achterlijn weer een voet om over te struikelen. Goed, je moet er drie keer voor gaan liggen, maar dan krijg je hem ook. En dan is het ook niet zo moeilijk om na afloop je excuus aan te bieden voor je schwalbe in de eerste helft. Aan wie weet ik niet, want in Nederland zou niemand het erg gevonden hebben als hij toen al een strafschop had gekregen.
Excuses mogen ook uitgaan naar Dirk Kuyt. Dirk speelde zijn honderdste interland, een gelegenheid waarbij je zou mogen verwachten dat andere spelers eens een stapje meer voor je doen. Niets daarvan. Zoals in alle 99 ervoor moest Dirk het vuile werk opknappen, nog nadrukkelijker dan anders zelfs. Linksback en, toen in die zone de schaduw lag, ook rechtsback, en natuurlijk meteen rechtshalf. Buffelen, Dirk, in die 39 graden!
Ja, en Dirk doet het wel. Die weet niet beter. Geen schijnwerper op Dirk. Alleen na afloop ging hij even in de fout. ‘Papa deze is voor jou,’ glunderde hij in de camera tegen zijn op de dag af zeven jaar geleden overleden vader. Toch zijn ego-momentje gepakt.
We vergeven het hem. Per slot van rekening was het zijn honderste en had hij gespeeld alsof het zijn eerste was. Misschien kunnen zijn teamgenoten nu eens aan hem denken en de volgende spelen voor Dirk.
Zaterdag 28 juni
Inspiratie
Hoe het gaat. Louis van Gaal heeft een nieuw systeem, met backs die bij balbezit naar voren moeten rennen en dus eigenlijk middenvelders zijn. Of zelfs aanvallers die tot de achterlijn moeten meeverdedigen. Dan komt er een moment dat Van Gaal beseft dat hij dan net zo goed een aanvaller als back kan opstellen, omdat die in balbezit tenminste fatsoenlijk kan aanvallen, waar een verdediger nog wel eens in gebreke blijft. Gevolg: Dirk Kuyt, bijna 34 jaar, debuteert in zijn 99e interland als back. Dat dat dan linksback wordt in plaats van rechtsback, is een kronkel van Van Gaal, maar goed, er moet wat speelsheid in je systeem overblijven.
De volgende stap is dat clubtrainers op ideeën gebracht worden. Dus staat in het eerste de beste oefenduel van Feyenoord rechtsbuiten Ruben Schaken rechtsback. En natuurlijk ontkent trainer Fred Rutten geïnspireerd te zijn door de tactische zet van Van Gaal. 'Het kwam zo uit. Ik heb niet aan Kuyt gedacht.'
Nee, heel gek, Rutten kreeg ineens een ingeving. Schaken trouwens ook, als het gaat om inspiratie: Feyenoord is geen Nederlands elftal en hij is geen Kuyt. 'Ik ben 32 en ik zit er niet op te wachten om daar structureel te gaan spelen.'
Schaken heeft gelijk, het kan maar duidelijk zijn. Want één ding is zeker: de buitenspelers in Nederland zijn voorlopig de pineut.
Vrijdag 27 juni
Nooit goed
Er wordt nog steeds volop gediscussieerd over het systeem van Louis van Gaal, niet alleen in Nederland, maar ook door mensen met aanzien in het buitenland. Zo ook Jorge Valdano, wereldkampioen in 1986 en oud-aanvaller van Real Madrid. Hij vindt dat Oranje moreel verplicht is om aan te vallen. 'Want Nederland gebruikt al veertig jaar de bal om het spel te revolutioneren. Het is belangrijker een school te creëren die een grote en positieve invloed op het voetbal heeft dan wereldkampioen te worden.'
Ja, hij heeft makkelijk praten, als voormalig wereldkampioen. 'Mannen als César Luis Menotti, Johan Cruijff en Pep Guardiola onderhandelen nooit over hun ideeën. Het is vreemd dat Van Gaal wel in de verleiding is gekomen. Alle stijlen zijn geschikt, maar een goed resultaat gaat mij niet opleggen hoe ik moet denken. Ik heb liever een moedige gek dan de intelligentie van Van Gaal, toegepast op een rekenmodel, de controle en de speculatie.'
Juist. In één ding heeft hij zeker gelijk: Van Gaal is niet gek. Die is niet van plan om de Cruijff-logica te hanteren dat je met een dwaze tweede plaats toch kampioen bent. Daar blijven wij ook niet intrappen. Hij krijgt bovendien steun van zijn spelers, zoals Arjen Robben treffend verwoordt: 'Het is niet allemaal even mooi wat we laten zien, maar we moeten realistisch zijn. Met deze spelersgroep is dit het beste wat we kunnen doen. Als we aanvallend voetbal hadden gespeeld in een 4-3-3-systeem waren we nu misschien al thuis geweest en had iedereen ons naïef genoemd, omdat we daar de spelers niet voor hebben. We kunnen het dus eigenlijk nooit goed doen. Maar als we met matig balbezit de finale halen en winnen, zul je mij niet horen klagen.'
Nou, ons ook niet hoor. Laat nu een ander land maar eens een jaar of veertig de morele verantwoordelijkheid dragen voor revoluties in het voetbal. Dan worden wij wel een paar keer kampioen. Hoewel, als je wereldkampioen moet worden zoals Griekenland zich ooit naar de Europese titel counterde, heb je ook vrij weinig om trots op te zijn. Volgende keer dan toch maar weer een moedige gek?
Donderdag 26 juni
Dossier
Liverpool gaat eerst het rapport van de disciplinaire commissie van de FIFA met betrekking tot de straf voor Luis Suárez uitvoerig bestuderen en komt daarna pas met een officiële verklaring. Volgens directeur Ko Andriessen van de spelersvakbond ProProf kan Liverpool 'een aardig dossier opbouwen dat ontslag op staande voet zou rechtvaardigen'.
Dat is waar, net als de constatering dat bijten 'beestachtig' is en 'absoluut niet op een voetbalveld thuishoort', en dat we met z'n allen 'echt moeten proberen dit soort dingen uit het voetbal te bannen'. Maar interessant is de opmerking dat het 'van een heel andere orde is dan een elleboogstoot'. Oftewel, moedwillig iemands jukbeen breken en waarschijnlijk ook iemand scheenbeen doormidden trappen vinden we minder erg en is voor het slachtoffer het risico van het vak.
Persoonlijk zou ik toch liever gebeten worden en de dader meegeven dat dat gedrag van een gefrustreerd kind van drie is. En hem straffen zoals de dikke Braziliaan Ronaldo zijn bijtende kinderen terechtwijst: een tijdje opsluiten in een donkere kamer. Zo'n beetje zoals we het gespuug van Frank Rijkaard ooit afdeden, die we daar trouwens heimelijk voor waardeerden. Net goed voor die Völler.
Dat vinden de Uruguayanen ook van slachtoffer Giorgio Chiellini. Reden voor hun om de rollen van dader en slachtoffer gewoon om te draaien. 'Wie zegt dat Luis heeft gebeten? Er kan veel gezegd worden over die beelden. De veroordeling van de hele wereld is duidelijk afgunst.'
Hoe dat dossier van Liverpool eruit komt te zien, is overigens voorspelbaar. Daarin zal vooral gecalculeerd worden dat dit het beste moment is om hem voor een flink bedrag aan Barcelona te slijten. En de inhoud van het dossier van Barcelona laat zich ook raden: een beschrijving van de wijze waarop Suárez na het uitzitten van een lange schorsing Liverpool het afgelopen seizoen lekker uitgerust bijna naar het kampioenschap knokte.
Woensdag 25 juni
Pijn
Het succes van het Nederlands elftal zit niet iedereen lekker. De vorige bondscoach, Bert van Marwijk, houdt zich keurig in. Hij snapt het wel, dat behoudende, resultaatgerichte spel. Maar voorlopig staat Nederland nog niet in de finale.
Wraakzuchtiger zijn zijn getrouwen uit 2010. Frank de Boer uit kritiek. ‘Het spel van Oranje doet wel een beetje pijn aan je ogen, hoor. Die onrust aan de bal. Dat gebrek aan overleg en samenspel. Ze zijn aan de bal zo onrustig, er is zo weinig overleg.’
Voorspelbaar zuur is het commentaar van Mark van Bommel. ‘Wij speelden wel twintig, dertig meter meer naar voren dan dit team doet. Wij probeerden wél geregeld druk te zetten. Je kunt er niet omheen dat dit puur reactievoetbal is, gestoeld op verdedigen. Op terugzakken. En wat als je Arjen Robben weghaalt? Dat scheelt zestig procent, gok ik.’
Gelukkig komt er, zoals het hoort in donkere tijden, steun van de koning: ‘De voetballers weten dat heel Nederland achter hen staat. Máxima en ik ook.’
En als dat nog niet genoeg is, halen we Erica Terpstra erbij.
Dinsdag 24 juni
Ophef
De wereld is weer verontwaardigd vanwege de recidive van Luis Suárez. Schoppen is tot daaraantoe, vasthouden daar doen we niet moeilijk over, de beukduw en de kopstoot lijken zelfs populair onder de spelers, maar bijten hoort niet. Dus moet Suárez nu hangen. De druk op de FIFA is groot om hem voor de rest van het toernooi te schorsen na zijn hapje uit de schouder van Giorgio Chiellini.
Chiellini zelf wist van gekkigheid niet aan wie hij zijn schouder allemaal moest laten zien. Wat een onrecht was hem aangedaan. Hij had liever een knal voor zijn kanis gekregen, schreeuwde hij bijna uit. Dit kon echt niet.
Jammer. Natuurlijk, het is een afwijking. Maar wat dan nog? Je zou ook kunnen respecteren dat hij niet wild om zich heen gaat maaien als hij gefrustreerd is. Laat gaan. Straf hem en besteed er verder geen overbodige aandacht aan.
Vervelend is hoe dan ook dat Uruguay waarschijnlijk zonder hem verder moet, wat automatisch betekent dat de achtste finale het eindstation zal zijn. Hebben ze Italië ook nog voor niks uitgeschakeld.
De verontwaardiging is overigens het grootst in Engeland. Maar dat zal vooral de frustratie zijn dat Suárez tegen Engeland niet eens genoodzaakt was om tot de tanden gewapend te zijn.
Maandag 23 juni
Leuk
Even viel Louis van Gaal na de overwinning op Chili uit zijn rol, toen hij het ‘gewoon geluk’ noemde dat zijn invallers scoorden. Hij herstelde zich snel. ‘In de rust zei ik: in het laatste kwartier gaan ze ruimtes weggeven. En we scoren in dat kwartiertje.’ En toen het ging over de verrassende positie van Dirk Kuyt als linksback: ‘Ik heb hem zo opgeleid. Hij heeft bij mij vijf weken lang linksback gespeeld.’
Was niemand opgevallen. Iedereen die de trainingen bezocht dacht dat ze een man tekort kwamen op die plek. Blijkt het een vooropgezet plan te zijn geweest. ‘Het is wel leuk dat dat allemaal gebeurt,’ sloot Van Gaal het interview met Jack van Gelder af.
Wel leuk. Pas op: in de totale mens Van Gaal schuilt ook een player. Hoe vaker hij gelijk krijgt, hoe extremer zijn keuzes. Het kan in de achtste finale vast nog veel gekker: De Vrij in de mandekking of Sneijder als controleur.
Maar we moeten toegeven: het is wel leuk dat het allemaal gebeurt.
Zondag 22 juni
Voorkeur
Alle partijen bezweren geen voorkeur te hebben voor het vervolg. Ja, Louis van Gaal heeft wel een voorkeur, maar wil die niet prijsgeven, 'want als ik daar weer iets over zeg, kan dat de tegenstander soms stimuleren of provoceren; ik houd alles binnenboord.'
Maar bij Chili maakt het ze niets uit, Mexico en Kroatië hebben niets te willen en ook bij Brazilië houden ze zich er niet mee bezig. 'We staan niet stil bij de vraag of het beter is om eerste of tweede te worden in de groep,' aldus Dani Alves. 'We willen eerste eindigen. De nummer twee is er alleen maar om de groepswinnaar te feliciteren. Dat is niet de bedoeling van spelen op een WK.'
Ja ja, heeft de FIFA alles uit de kast gehaald om te zorgen dat Brazilië de gelegenheid heeft om zijn tegenstander voor de achtste finale uit te kiezen en dan zullen ze daar geen gebruik van maken. Ze zijn heus niet gek. Sterker nog, uitgekooktere voetballers dan Brazilianen vind je niet snel.
Er zijn Nederlanders, die denken dat de Brazilianen Oranje willen vermijden omdat ze in de loop der jaren twee keer door Nederland uit een toernooi zijn gekegeld. Maar dat geldt andersom net zo goed.
Laten wij ze nou eens provoceren door eerste te worden in de poule. Tien tegen één dat er bij Brazilië achterin ineens iets helemaal mis gaat. En als dat inderdaad het geval is, laten de mannen van Van Gaal zich daar dan extra door gestimuleerd voelen.
Zaterdag 21 juni
Stressie
Van weinig spelers verwachten we wonderen. Een uitzondering maken we voor twee spelers: Messi en, in iets mindere mate, Pirlo. Gek genoeg zijn dat spelers die missen wat cruciaal is in het hedendaagse voetbal: dynamiek.
Pirlo is de ergste. Tijdens de wedstrijd van Italië tegen Costa Rica is gemeten dat hij minder meters maakte dan de Costaricaanse coach, die inderdaag nogal driftig heen en weer liep. Hij rende ook geen moment harder dan twintig kilometer per uur, wat nogal karig is, afgezet tegen de 37 die een sprintende Robben liet noteren. Maar dat wordt in de hand gewerkt doordat alle spelers van Italië maar met één ding bezig zijn: de bal in de voeten spelen van Pirlo, die dan de geniale pass moet geven. Deed hij niet tegen Costa Rica, dat was jammer.
Messi is ook niet in vorm, begrepen we van de alwetende Hugo Borst. Dat werd schrijnend raak getypeerd door de verslaggever bij Argentinië-Iran, dat maar bleef steken op 0-0. ‘Messi staat stil en kijkt naar iedereen. En als Messi de bal heeft, staat iedereen stil en kijkt naar Messi.’
Het noodlot van degene die de wonderen moet verrichten: we gaan erop staan wachten tot hij het doet. En als hij het niet doet, faalt hij. Is hij uit vorm. Blijkt hij toch geen Maradona. Geeft Hugo Borst zijn kleffe hondje voortaan een andere naam.
De wedstrijd was niet om aan te zien. Iran had de beste kansen. En Messi? Die had het allemaal eens aangekeken en schoot in de 91e minuut de bal in de uiterste hoek.
Vrijdag 20 juni
Camping
Dat Nederlanders makkelijke campinggasten zijn, zie je elke zomer op Terschelling en in Renesse. Geef de jongens goedkoop bier en laat er voldoende meisjes omheen dartelen, en je hebt geen kind aan ze. Het maakt ze niet uit hoe de camping eruit ziet. Problemen ontstaan pas als ze zich vanwege hun leeftijd niet meer ziek mogen zuipen.
De Oranjecamping op WK's en EK's is dan ook al jaren een succes. Hij wordt bevolkt door een hossende massa die onder het mom van voetbal kijken van kater naar kater leeft. Gezellig, zeker in een land waar de roes ook nog kan worden uitgeslapen in het zonnetje op het strand. Sanitaire voorzieningen en andere luxe doen er niet toe. We pissen wel naast de tent en zijn toch te lam om iets anders te doen dan langzaam bijkomen.
Dat ligt anders bij de Belgen. Nu die er voor het eerst sinds twaalf jaar weer eens bij zijn op een WK, heeft de organisator van de Oranjecamping voor hun een 'Duivelscamping' georganiseerd. Kosten van een plekje: zo'n vierduizend euro. En die eisen de Belgen nu massaal terug, omdat er een groot gebrek aan sanitair is en stroom en internet ontbreken. Nooit aan gedacht natuurlijk, dat ze daar behoefte aan zouden hebben.
Gelukkig erkent de organisator de tekortkomingen en wil hij hij de Belgen compenseren. Dus wat biedt hij aan: anderhalf uur gratis bier, een permanente verlaging van de drankprijs en een gratis busreisje naar het strand van Copacabana. Blijken ze daar niet tevreden mee.
Tja, het zijn geen Nederlanders.
Donderdag 19 juni
Bijtertje
Enorm flauw natuurlijk, al die toespelingen op het bijtgedrag van Luis Suárez in de Engelse bladen en op de Nederlandse televisie. Doe je op het veld twee keer iets onbetamelijks, wordt het je tot in lengten van dagen nagedragen. En nog behoorlijk willekeurig ook, want ze zouden hem net zo goed met zijn keepersredding op het vorige WK of zijn talloze stervende zwaan-acties om de bloemkooloren kunnen slaan.
Tijd om terug te bijten, was de strekking van de Engelse teksten, in de trant van de hetzes die De Telegraaf in Nederland wel eens tracht te ontketenen. Nou, dat hebben ze geweten. Zonder de laatste maand, na zijn knieblessure, ook maar een wedstrijdminuut te hebben gemaakt, kopte en schoot Suárez de Engelse hoop aan flarden.
Op zich spijtig, dat weer wel. Want de Engelsen beten bewonderenswaardig van zich af. Maar ja, als het om de beste bijtertjes gaat, moet je toch in Uruguay zijn, met Suárez voorop maar daar achter een ploeg waar ook de vastberadenheid van afspat.
Onze eigen bijter Nigel de Jong was tegen Australië man of the match. Maar in het elftal van Uruguay zou hij niet eens opvallen.
Woensdag 18 juni
Ontnuchtering
‘Welkom op het WK,’ zei Robin van Persie, toen Bert Maalderink hem vroeg hoe het toch kon dat de wedstrijd tegen Australië zoveel slechter was dan die tegen Spanje. Hij bedoelde dat het WK het hoogste podium is en dat het erbij hoort dat er dan, als de tegenstander maximale druk zet, periodes zijn dat er onbegrijpelijke fouten worden gemaakt en zelfs de eenvoudigste passes niet aankomen. Om eraan toe te voegen dat het erom gaat ook de wedstrijden dat het slecht gaat te winnen.
Toen dachten we nog dat de overwinning op Spanje een wereldprestatie was geweest, die trouwens eveneens was ingeleid met een abominabel slechte eerste helft. Dat idee werd later op de avond door de overwinning van Chili wat genuanceerd.
Dat was de tweede ontnuchtering: bij periodes tikte Spanje er nog lustig op los, maar het schoot tekort in efficiëntie, felheid en een tikkeltje geluk.
Ja, welkom op het WK. En weet, het hoeft maar net iets anders te lopen of het is adios.
Dinsdag 17 juni
Volkslied
De Braziliaanse spelers zoeken in hun landgenoten op de tribune nadrukkelijk de twaalfde man. En wel vanaf het begin: elke steun kan de doorslag geven. Zo vroeg Dani Alves de supporters om elkaar tijdens het volkslied voor de wedstrijd tegen Mexico te omarmen.
De spelers zelf gaven het goede voorbeeld. En niet alleen tijdens het volkslied. Al bij het betreden van het veld sloeg ieder de arm over de schouder van degene voor zich. Het had iets potsierlijks, alsof ze vast de polonaise aan het oefenen waren voor de wedstrijd tegen Nederland.
En het had effect. Wat een sfeer tijdens het volkslied, dat uit meer dan volle borst met hart en ziel werd meegebruld door iedereen met Braziliaans bloed. Wat een fanatisme. En wat een prachtig volkslied trouwens. Neymar moest al hevig huilen voordat de wedstrijd begon.
Het kan ook zijn dat hij voorvoelde dat de wedstrijd alleen maar minder kon zijn dan het voorspel. Het hoogtepunt was al achter de rug. Niet dat de hectiek minder werd, maar het werd steeds meer het overschreeuwen van teleurstelling.
Zo blijkt volledige overgave aan volk en vaderland ook niet alles. Of het was toch die polonaise, die de motor deed haperen. Die past echt alleen in een Nederlands systeem.
Maandag 16 juni
Supporter
Dat Nederlanders supporterkampioenen zijn, is de hele wereld bekend. Dit WK duurde het even, maar één goede wedstrijd was voldoende om alle straten weer vertrouwd oranje te kleuren. Ook de supportersrun op Brazilië heeft alsnog gestalte gekregen. Ze zullen weten dat we er zijn, met z’n allen vanaf de Oranje-camping in de Oranje-karavaan met ons juichpakkie aan.
Geeft niks, hoort erbij. Je kunt je niet overal voor gaan schamen. Zolang je er maar van op aan kunt dat er ook mensen zijn die hun beschaafde verstand bewaren en die eventuele slippertjes voor zichzelf houden.
Is niet zo. Zelfs op het hoogste niveau zijn alle stoppen doorgeslagen. Doodgemoedereerd meldde Johan Cruijff hoe hij afgelopen weekend in Spanje deelnam aan een golftoernooi: ‘Oranje shirt, oranje broek en oranje schoenen. Iedereen keek zijn ogen uit, maar ik had er maling aan.’
Tja, dat is precies het probleem, dat Nederlanders overal maling aan hebben. Al is het positief dat Cruijff zich opwerpt als supporter van een elftal van Louis van Gaal. En dat hij toch een gewone Nederlander is.
Zondag 15 juni
Wereldkampioen
Intrigerende woorden van Co Adriaanse in de huiskamer van de NOS, waar Henry Schut en Hugo Borst hun gasten nog net niet met het bord op schoot op de bank zetten: ‘Wij zijn nu wereldkampioen. Wij hebben de wereldkampioen verslagen, dus zijn wij nu de wereldkampioen.’
Het is goed dat Adriaanse geen bondscoach is. Hij zou in staat zijn om met de voltallige selectie de eerste de beste vlucht terug naar huis te boeken, in de overtuiging dat de klus geklaard was en de rondvaart zijn beslag zou dienen te krijgen. En onder geen voorwaarde zou hij op zijn schreden terugkeren. Wat dat betreft is hij net Van Gaal.
Aan de andere kant heeft het ook iets. Misschien kunnen we de titel introduceren als ‘Wereldkampioen Hollandse School’. Zijn we meteen van de frustratie af dat we het nooit zijn geweest. En hoeven we bovendien niet steeds vier jaar te wachten tot er eens een ander land wereldkampioen kan zijn. Moeten we alleen bij de start van het echte toernooi even helder hebben wie het dan ook alweer is.
Co gedijt goed in de huiskamersfeer. Net als Louis van Gaal en zijn jongens trouwens. Van Gaal had zonder vooraankondiging besloten om vlak voor de wedstrijd tegen de wereldkampioen de familieleden van de spelers uit te nodigen in het hotel. ‘Ik was totaal verrast,’ bekende Robin van Persie. ‘Stond ik daar drie, vier uur voor de wedstrijd met mijn zoontje te poolen.’
Jammer dat dat nu pas kan. Zo had Van Gaal zelfs Cruijff meegekregen naar Argentinië. Waren we allang wereldkampioen geweest.
Zaterdag 14 juni
Speech
Spanje-Nederland was voor drie spelers een jubileuminterland: Arjen Robben scoorde zijn 25e doelpunt, Ron Vlaar speelde zijn 25e interland en Wesley Sneijder zijn honderdste. Sneijder schijnt na afloop nog gespeecht te hebben. Dat ging vast over het belang van fit zijn.
Maar de mooiste speech was toen al gehouden, door Louis van Gaal uiteraard. Althans, volgens Bruno Martins Indi. 'De bondscoach had zo'n ongelooflijk goede speech in de pauze. Hij vertelde wat we zouden gaan doen als wij onverhoopt achter zouden komen. Danny Blind nam toen het woord en riep dat wij op 2-1 zouden komen. En het gebeurde.'
Het kan aan mij liggen, maar mij lijkt de speech van Blind dan sterker geweest te zijn dan die van Van Gaal. Of de onthulling van Van Gaal over wat ze zouden gaan doen als ze opnieuw achter zouden komen was zo angstaanjagend dat ze dat maar met alle middelen voorkomen hebben. Misschien dat dat om te beginnen Danny Blind er al toe bracht om te bezweren dat ze liever zelf 2-1 zouden maken.
Martins Indi had trouwens zelf een interessante dialoog met Stefan de Vrij. 'Hij zei voor de wedstrijd: "Bruno jongen, ik ga scoren tegen Spanje." Ik heb hem gezegd dat hij zich beter kon focussen op het voorkomen van tegentreffers. Maar het is hem nog gelukt ook.'
Los van de gedachte dat het zinvol zou kunnen zijn het gokgedrag met betrekking tot een doelpunt van De Vrij eens te onderzoeken, hoop ik dat Martins Indi voor de volgende wedstrijden alsnog een kleine speech voor Stefan de Vrij voorbereidt. Want laat die zich in godsnaam eens gaan focussen op het afstoppen van aanvallers van de tegenpartij.
Vrijdag 13 juni
Wraak
Een revanche kon het nooit worden, want het was geen finale. De eerste wedstrijd van het toernooi, niet meer en niet minder. Dus al zou Arjen scoren, meer dan een persoonlijke genoegdoening zou het niet zijn, met de waarde van een leuke uitgangspositie voor het vervolg.
Maar zie waar het op uitdraaide: een regen aan persoonlijke genoegdoeningen. Dat systeem klopte wel, om er een te noemen, toen het in de tweede helft eindelijk goed werd uitgevoerd. Zoals trouwens elk systeem wanneer het goed wordt uitgevoerd, maar dat terzijde.
En Casillas kon zijn WK-record zonder tegendoelpunten vergeten, was een tweede. Maar dat niet alleen. Hij kreeg alle soorten goals om de oren: werelddoelpunt en afstraffing van Van Persie, frommeltje van De Vrij dankzij overtreding van weer Van Persie en vooral twee briljante treitergoals van Arjen Robben persoonlijk.
Het was inderdaad geen revanche, het was een pure wraakoefening. Van Louis van Gaal op zijn criticasters, van Robin van Persie op de twijfelaars aan zijn efficiëntie, van Arjen Robben op kwelgeest Iker Casillas. En van Nederland op Spanje.
Er is een mooie stap gezet. Van deze uitslag kijken zelfs de Brazilianen even op, met het oog op een eventuele ontmoeting in de tweede ronde. Wie weet waar het nog toe kan leiden. Maar mocht er weer een finale in zitten, laat het dan niet tegen Spanje zijn. Want die zijn uit op wraak.
Donderdag 12 juni
Vals
Aan de openingswedstrijd van het WK kunnen we maar één conclusie verbinden: er worden optimale omstandigheden gecreëerd voor de WK-winst van Brazilië.
Flauw alleen dat Kroatië daar niet aan meewerkte en er zelfs zo moeilijk over doet. Nee, het was geen penalty. En nee, Olic maakte helemaal geen overtreding op de Braziliaanse keeper. Nou en? Alsof er in die contreien wel eens een wedstrijd van het organiserende land eerlijk verloopt. Gun dat werelddeel nou zijn succes. Het kan toch niet zo zijn dat Brazilië er voor de finale uit ligt. Als je een eerlijk WK wilt, moet je dat in Qatar laten verspelen.
Als dwazen overrompelden de Kroaten hun tegenstanders. De Braziliaanse wanhoop werd het mooist verbeeld door de ogen van Marcelo toen hij de bal in eigen doel had getikt. Wat nou? Hem voor eigen volk een beetje voor schut zetten. Je zag hem denken hoe ver Brazilië eigenlijk van Colombia af lag, waar spelers op dat soort goals resoluut worden afgerekend.
Gelukkig kwam alles nog goed, with a little help van de Japanse vriend. Die komt er wel, hoewel waarschijnlijk niet op dit WK om de schijn van rechtvaardigheid op te houden. Het was valse hoop, die Kroatië zich meende te kunnen permitteren.
Woensdag 11 juni
Kansloos
Michael van Praag opende de aanval op FIFA-voorzitter Sepp Blatter en kreeg steun van de voorzitters van andere West-Europese bonden. De oude Sepp leek zelfs even van zijn stuk.
Maar al snel had Blatter zich hersteld en verordonneeerde hij ‘alle oorlogvoerende activiteiten binnen het instituut te stoppen’, tijdens het WK en daarna. ‘Na het WK moeten we ons focussen op het voetbal, dat mensen moet verbinden, en het bouwen van bruggen.’
De brug die Blatter inmiddels in gedachten heeft, ontstijgt onze aarde. ‘Onze doelstellingen eindigen nooit. We kunnen ons afvragen of ons spelletje op een dag ook op andere planeten gespeeld zal worden. Dan hebben we niet het WK, maar een interplanetaire competitie.’
Ai, dat gaat wat meer dan een extra voorzitterstermijn kosten. Van Blatter zijn we nog lang niet af. Dat WK in Qatar is slechts een voorproefje van een toernooi op de zon. En Blatter bouwt gewoon door tot in de hemel.
Kansloos dus, die aanval van Van Praag. Net zo kansloos als Nederland waarschijnlijk zal zijn tegen Spanje, of we nou aanvallen of niet.
Dinsdag 10 juni
Spanning
Lionel Messi verbaast de wereld al een tijdje door tijdens wedstrijden kotsend over het veld te lopen. Hij is binnenstebuiten gekeerd, maar er is niets gevonden. Gelukkig weet de Argentijnse bondscoach Alejandro Sabella inmiddels de oorzaak: ‘Hij is nerveus.’
Het is natuurlijk ook wat. Iedereen verwacht van hem dat hij zijn land even wereldkampioen gaat maken of minimaal naar de finale loodst. Logisch dat dat opspeelt. Het enige dat me zorgen zou baren is dat het al naar boven komt voor poulewedstrijden tegen Bosnië-Herzegovina, Iran en Nigeria.
Wat voor spanning moeten onze jongens dan niet voelen, met de wedstrijd tegen Spanje in het vooruitzicht. Maar niets daarvan. Die lopen de kracht van de Spanjaarden gewoon te relativeren. Dat ze al best oud zijn. Dat het na drie toernooiwinsten op rij wel eens klaar zal zijn. En dat onze counter als wapen niet onderschat moet worden.
Ze hebben er zelfs zin in, met hun nieuwe systeem. Toch kan een beetje misselijkheid ook voordelen hebben, al is het maar om je tegenstander te laten merken dat je je stinkende best doet.
Maandag 9 juni
Geluk
Het moet een feest zijn om met Wesley Sneijder op stap te zijn. Wie dacht dat Wesley verwend was, heeft het mis. Hij is blij met een kleinigheid. De grote fles champagne die hij van de Oranje-selectie voor zijn dertigste verjaardag kreeg, deed hem niet zoveel. Daar heeft hij toch even niets aan, besefte hij. Maar met het miniatuurbeeldje van het beroemde Christusbeeld van Rio de Janeiro was hij zielsgelukkig. ‘Ik wilde aan iemand van het hotel vragen waar ik dat kon kopen. Maar nu heb ik het dus gekregen.’
Een schot in de roos, dat cadeau. Dat je er op iedere straathoek mee wordt doodgegooid, was Wesley blijkbaar ontgaan. Hij heeft andere kwaliteiten. Gelukkig maar, anders had het nog geruild moeten worden.
Louis van Gaal overhandigde het cadeau en hield daarbij een toespraakje. Sneijder kon het waarderen. ‘Ik weet niet precies meer wat hij allemaal zei, maar het waren mooie woorden.’
Hopelijk laat Wes de strekking van de tactische besprekingen beter tot zich doordringen. Vast wel, met een beetje geluk komen daar geen dichtregels aan te pas.
Zondag 8 juni
Hoop
Ineens is daar Neerlands hoop in bange dagen. Bruno Martins Indi opende de persconferentie van Oranje in vloeiend Portugees. Daarmee scoor je in Brazilië. Maar belangrijker, je geeft het signaal af dat die Nederlanders niet alles op de mouw kan worden gespeld.
Hij deed het vriendelijk, Bruno. ‘Welkom allemaal, dit zijn perschef Kees Jansma en speler Robin van Persie.’ Maar na de uitleg dat hij de taal spreekt omdat hij in Portugal geboren is, kwam zijn waarschuwing. ‘De jongens vragen wel eens: wat eten we vandaag? Ik kan dan vertellen wat er in het Portugees staat.’
Maar nog dreigender was zijn mededeling over gebeurtenissen op het trainingsveld. Hij had het aan de stok gekregen met Arjen Robben, die na een duw demonstratief op de grond bleef liggen en even later wraak nam. ‘Arjen is een goede dribbelaar, maar hij viel onterecht vond ik. We hadden een beetje koppigheid en irritatie. Hoe dit afloopt? Weet ik niet, ik ben Arjen nog niet tegengekomen, ik zit nu hier. Maar we laten het zo, hoor.’
Galant en met een kwinkslag. En toch een signaal. Aan Arjen en aan alle andere vedetjes die hem gaan tegenkomen.
Zaterdag 7 juni
Sociaal
De vibes in Brazilië worden steeds beter. De sfeer bij de training van Oranje was zo goed dat zelfs een woede-uitbarsting van Louis van Gaal tegen Wesley Sneijder vanaf de tribunes met applaus werd begroet. En de ballenjongens hebben nog nooit zulke fijne spelers meegemaakt. Ze kregen vooraf allemaal een handje en na afloop hield Arjen Robben koppend de bal met ze hoog, zette hij een handtekening op hun shirts en kregen ze ook nog eens een Panini-stickerboek.
Ook Georginio Wijnaldum toont zich van zijn positieve kant. Hij laat zijn 83-jarige oma overkomen, door wie hij een groot deel van zijn jeugd werd opgevoed. Zo ziet dankbaarheid eruit.
En Wesley Sneijder erkent het effect van de behandeling van Van Gaal. 'Als je het allemaal heel officieel gaat bekijken, dan heeft het feit dat ik niet meer geselecteerd werd me aan het denken gezet. Toen ben ik mijn conclusies gaan trekken. Ik kon twee dingen doen: ik kon zeggen "krijg allemaal de kolere" of ik kon doen wat ik nu gedaan heb. En ik heb geen seconde getwijfeld, hoor.'
Wat een prachtige jongens. Jammer alleen dat Sneijder meteen weer een beetje doorslaat. Hij wil later trainer worden. 'Lijkt me echt leuk hoor, trainer zijn. Ik ga in elk geval stage lopen bij José Mourinho.'
Vrijdag 6 juni
Kolder
Het Nederlands heeft nog geen voet op Braziliaanse bodem gezet of er gebeuren rare dingen. Om te beginnen met Louis van Gaal, die is omgeslagen als een blad aan een boom. Was hij het eerst nog spuugzat om opgescheept te zitten met alle gedoe rondom Oranje en ging hij gebukt onder zijn ambitie om een WK mee te maken, nu toont hij zich de koning te rijk. 'Ik ben zó blij dat ik hier mag zijn en het Nederlands elftal mag leiden.'
En hij niet alleen. 'De jongens zijn ook allemaal blij dat ze hier zijn.'
Gelooft u het niet? Hoor wat Van Gaal zegt over Arjen Robben. 'We hadden één speler te veel voor het spelletje voettennis dat we gingen spelen. Daarom heb ik gevraagd of er een vrijwilliger was die graag wilde afvallen. Robben stak meteen zijn hand op, hij wilde dat graag.'
Robben, die graag niet mee wil doen, kan het gekker? Ja, Robin van Persie, die zijn teamgenoten helpt door 'heel erg diepe' gesprekken met ze te voeren. Zoals laatst met Memphis Depay. 'We gaven onszelf helemaal bloot. Daar heb ik een heel goed gevoel aan overgehouden.'
Maar niet zo goed dat hij niet meer gehinderd wordt door de blessure aan zijn lies. Hoewel, 'het is geen blessure, maar hij voelt het wel,' aldus Van Gaal.
Niet meer te volgen. Je wordt er bijna een beetje bang van. Jongens, kom toch gauw terug.
Donderdag 5 juni
Dromen
Joël Veltman is een realistische jongeman, maar heeft ook grote ambities. Zo baalt hij ervan dat hij bij het Nederlands elftal op de bank moet zitten. 'Dat is natuurlijk zuur, want ik wil altijd spelen. Maar ik weet ook dat het zo maar weer kan veranderen.'
Tegelijkertijd snapt hij dat hij blij moet zijn dat hij mee mag naar Brazilië. 'Ik had hier niet eens van mogen dromen. Als ik aan het begin van het seizoen had gezegd dat ik met Oranje naar het WK zou gaan, had je me bij wijze van spreken in elkaar geslagen.'
Lang verhaal kort: Joël is van plan zich in de ploeg te gaan knokken. De vraag is alleen wie daar gelukkig van wordt, behalve Joël zelf dan. Hij heeft de nare gewoonte ontwikkeld om te pas en vooral te onpas een stukje naar voren te lopen, zijn voet op de bal te zetten, zich om te draaien en de bal terug te spelen naar Jasper Cillessen. Je zou er als coach de neiging van krijgen om hem alsnog in elkaar te slaan.
Waarschijnlijk is dat de reden dat Louis van Gaal hem maar op de bank laat zitten. Uit zelfbescherming. Of zou ik dat alleen maar dromen?
Woensdag 4 juni
Proces
Zo, die zijn weg. Het fijne daarvan is dat we hier ook weer rust in de tent hebben. Even geen interviews van Louis van Gaal met Hans Kraay junior. Dat spelletje van de boeman en zijn gewillige voetveeg kennen we nu wel.
Als afscheidsritueel maakte ome Louis zich zowel voor als na de wedstrijd tegen Wales nog een keer boos over de kwasi-brutale dommigheid van kleine Kraay. Die ging weer de wijsneus uithangen over het spelsysteem. Alsof dat belangrijk was. ‘We zijn met een proces bezig en spelen straks tegen veel betere tegenstanders. Maar dat snap jij niet.’
Waarna hij Kraay overigens gewoon gelijk gaf: tegen deze tegenstander was 4-3-3 aantrekkelijker geweest en het is sowieso een beter alternatief voor 5-3-2 dan 4-2-2.
Als absurdistische uitsmijter wenste Van Gaal Kraay succes in Nederland. Let wel, zonder enig cynisme. En terecht, want geloof mij: als het proces vereist dat er op enig moment een journalist in het zwembad gegooid wordt, staat Hans al klaar om alsnog over te komen.
Dinsdag 3 juni
Marketing
Edwin van der Sar blijkt het marketingvak in de vingers te hebben. Hij haalde een dubbele stunt uit. Om te beginnen creëerde hij een mediahype door te twitteren dat Ajax 'morgen' groot nieuws te melden had. Toen iedereen zich ingesteld had op de presentatie van de nieuwe hoofdsponsor, bleek het te gaan om het nieuwe tenue.
Om te zorgen dat dat niet alleen maar teleurstelling opleverde, ging de presentatie van die twee shirtjes en broekjes gepaard met een grap: trainer en spelers werden, gefilmd door een verborgen camera, voor de gek gehouden met een paar absurde ontwerpen, voordat ze de echte outfit te zien kregen. O ja, en er was toch ook een nieuwe sponsor: een Chinese producent van LED-verlichting. Geen mega-deal, maar zeker niet niks.
Wie ook last heeft van humor, is Michel Platini. Alleen deugt zijn marketing niet. In een open brief spreekt hij van 'ongegronde geruchten om mijn imago te beschadigen', naar aanleiding van suggesties dat hij contact had met de spil in het omkopingsschandaal rond de toewijzing van het WK 2022 aan Qatar. Ja, hij heeft destijds voor Qatar gestemd en staat daar nog steeds achter. 'Maar ik heb geen rol in de corruptie.'
Nog steeds een plaat voor zijn hoofd en daar geen cent wijzer van geworden. Je lacht je rot.
Maandag 2 juni
Ondergrens
Is Wesley Sneijder een keer fit, komen vier andere spelers fitheid tekort. Hebben we net een mooi spelsysteem, blijkt dat zinloos tegen een team met maar één spits. En dan hebben we tegen Wales nog mazzel, want de potentiële verdedigende middenvelders naast Nigel de Jong zijn nu al geblesseerd.
Heeft Van Gaal zijn eerste keeper gekozen, moet hij constateren dat die lang niet zo goed meevoetbalt als de keeper die hij als eerste heeft laten afvallen. Het zal er allemaal toe bijdragen dat 83 procent van de Nederlandse gokkers inzet op verlies tegen Spanje.
Van Gaal houdt de moed erin. ‘De ondergrens hebben we gezien en de bovengrens hebben we nog niet gezien. Ik verwacht dat wij beter gaan spelen. Althans, over het algemeen gebeurt dat zo.’
Dat klinkt net zo geruststellend als de verklaring van José Mourinho voor zijn mentale steun: ‘Ik ben heel emotioneel en ben altijd voor mijn vrienden. Dus als een vriend van me Nederland coacht, ben ik voor hen.’
Zondag 1 juni
Minnetjes
Het duurt soms een tijdje, maar er komt een moment van duidelijkheid. Zo zijn er nu bewijzen van de omkoping die ten grondslag lag aan de toewijzing van het WK 2022 aan Qatar. Iedereen wist er allang van en de hoofdrolspeler is, zij het met een hapering, al definitief geschorst. Maar nu is het officieel: voormalig vice-voorzitter Mohamed Bin Hammam heeft de stemmen bij elkaar gekocht. De FIFA ziet daar reden in om de toewijzing te heroverwegen. Het enige wat daar echt jammer aan is, is dat al die gastarbeiders zich bij de bouw van de stadions met terugwerkende kracht voor niets hebben doodgewerkt.
Wat ook duidelijk is geworden, is de reden van het 5-3-2-systeem van Oranje. Heeft niets met Strootman te maken en evenmin met Sneijder. Het gaat om Daley Blind. Die voelt zich middenvelder. Maar ja, Van Gaal heeft hem nodig als linksback. Dus zet die gewoon de backs op het middenveld. Geniaal! ‘Eigenlijk spelen we met drie verdedigers,’ had Blind ontdekt in de wedstrijd tegen Ghana. Waartoe hij niet behoorde, bedoelde hij.
Maar de grootste nieuwe duidelijkheid betreft de behandeling van de dagbladjournalisten die Louis van Gaal ten deel valt. Ze maken hem alleen maar zwart, concludeerde Van Gaal in gesprek met Valentijn Driessen, die hem vroeg naar de reden om Stefan de Vrij en Ron Vlaar van positie te laten wisselen. Hij heeft er schoon genoeg van door journalisten beoordeeld te worden en hun meningen te moeten beïnvloeden.
Het gaat nu hard. Nog een paar wedstrijden en de min-min-status van de media zal officieel worden herbevestigd.
Fit
Maak Wesley Sneijder ergens in de komende jaren op een nacht plotseling wakker, en hij zal slaapdronken een vlammend betoog afsteken over het belang van fitheid. Dat dat een voorwaarde is voor topprestaties. Dat een fit lichaam extra krachten geeft die een superieure techniek pas echt tot zijn recht laten komen. Fitheid is beslissend.
Volkomen geïndoctrineerd, die jongen. Op zich niet erg, maar hij draaft wel door. Vooruitkijkend naar de halve finale: ‘Costa Rica heeft een sterk team, het zal wederom een heel moeilijke wedstrijd worden. We moeten honderd procent zijn. We moeten alles geven om door te gaan.’
Tegen Spanje, Australië, Chili of Mexico zou hij een punt hebben. Maar tegen Costa Rica? Kom op nou, Wesley. Je hoeft ze niet te onderschatten, maar jullie zijn toch gewoon beter dan Costa Rica. Zelfs als jullie 1-4-3-3 zouden spelen, zou je nog winnen.
Trouwens, je moet niet zeuren. Jullie zijn topfit. De enige die niet zo fit is, is Arjen Robben. Die gaat er steeds bij liggen.
Zondag 29 juni
Voor Dirk
‘En dan moet het magische moment van Arjen Robben nog komen,’ sprak de verslaggever in blessuretijd. En hop, daar draaide Robben van de zijkant het strafschopgebied in en vond hij vanaf de achterlijn weer een voet om over te struikelen. Goed, je moet er drie keer voor gaan liggen, maar dan krijg je hem ook. En dan is het ook niet zo moeilijk om na afloop je excuus aan te bieden voor je schwalbe in de eerste helft. Aan wie weet ik niet, want in Nederland zou niemand het erg gevonden hebben als hij toen al een strafschop had gekregen.
Excuses mogen ook uitgaan naar Dirk Kuyt. Dirk speelde zijn honderdste interland, een gelegenheid waarbij je zou mogen verwachten dat andere spelers eens een stapje meer voor je doen. Niets daarvan. Zoals in alle 99 ervoor moest Dirk het vuile werk opknappen, nog nadrukkelijker dan anders zelfs. Linksback en, toen in die zone de schaduw lag, ook rechtsback, en natuurlijk meteen rechtshalf. Buffelen, Dirk, in die 39 graden!
Ja, en Dirk doet het wel. Die weet niet beter. Geen schijnwerper op Dirk. Alleen na afloop ging hij even in de fout. ‘Papa deze is voor jou,’ glunderde hij in de camera tegen zijn op de dag af zeven jaar geleden overleden vader. Toch zijn ego-momentje gepakt.
We vergeven het hem. Per slot van rekening was het zijn honderste en had hij gespeeld alsof het zijn eerste was. Misschien kunnen zijn teamgenoten nu eens aan hem denken en de volgende spelen voor Dirk.
Zaterdag 28 juni
Inspiratie
Hoe het gaat. Louis van Gaal heeft een nieuw systeem, met backs die bij balbezit naar voren moeten rennen en dus eigenlijk middenvelders zijn. Of zelfs aanvallers die tot de achterlijn moeten meeverdedigen. Dan komt er een moment dat Van Gaal beseft dat hij dan net zo goed een aanvaller als back kan opstellen, omdat die in balbezit tenminste fatsoenlijk kan aanvallen, waar een verdediger nog wel eens in gebreke blijft. Gevolg: Dirk Kuyt, bijna 34 jaar, debuteert in zijn 99e interland als back. Dat dat dan linksback wordt in plaats van rechtsback, is een kronkel van Van Gaal, maar goed, er moet wat speelsheid in je systeem overblijven.
De volgende stap is dat clubtrainers op ideeën gebracht worden. Dus staat in het eerste de beste oefenduel van Feyenoord rechtsbuiten Ruben Schaken rechtsback. En natuurlijk ontkent trainer Fred Rutten geïnspireerd te zijn door de tactische zet van Van Gaal. 'Het kwam zo uit. Ik heb niet aan Kuyt gedacht.'
Nee, heel gek, Rutten kreeg ineens een ingeving. Schaken trouwens ook, als het gaat om inspiratie: Feyenoord is geen Nederlands elftal en hij is geen Kuyt. 'Ik ben 32 en ik zit er niet op te wachten om daar structureel te gaan spelen.'
Schaken heeft gelijk, het kan maar duidelijk zijn. Want één ding is zeker: de buitenspelers in Nederland zijn voorlopig de pineut.
Vrijdag 27 juni
Nooit goed
Er wordt nog steeds volop gediscussieerd over het systeem van Louis van Gaal, niet alleen in Nederland, maar ook door mensen met aanzien in het buitenland. Zo ook Jorge Valdano, wereldkampioen in 1986 en oud-aanvaller van Real Madrid. Hij vindt dat Oranje moreel verplicht is om aan te vallen. 'Want Nederland gebruikt al veertig jaar de bal om het spel te revolutioneren. Het is belangrijker een school te creëren die een grote en positieve invloed op het voetbal heeft dan wereldkampioen te worden.'
Ja, hij heeft makkelijk praten, als voormalig wereldkampioen. 'Mannen als César Luis Menotti, Johan Cruijff en Pep Guardiola onderhandelen nooit over hun ideeën. Het is vreemd dat Van Gaal wel in de verleiding is gekomen. Alle stijlen zijn geschikt, maar een goed resultaat gaat mij niet opleggen hoe ik moet denken. Ik heb liever een moedige gek dan de intelligentie van Van Gaal, toegepast op een rekenmodel, de controle en de speculatie.'
Juist. In één ding heeft hij zeker gelijk: Van Gaal is niet gek. Die is niet van plan om de Cruijff-logica te hanteren dat je met een dwaze tweede plaats toch kampioen bent. Daar blijven wij ook niet intrappen. Hij krijgt bovendien steun van zijn spelers, zoals Arjen Robben treffend verwoordt: 'Het is niet allemaal even mooi wat we laten zien, maar we moeten realistisch zijn. Met deze spelersgroep is dit het beste wat we kunnen doen. Als we aanvallend voetbal hadden gespeeld in een 4-3-3-systeem waren we nu misschien al thuis geweest en had iedereen ons naïef genoemd, omdat we daar de spelers niet voor hebben. We kunnen het dus eigenlijk nooit goed doen. Maar als we met matig balbezit de finale halen en winnen, zul je mij niet horen klagen.'
Nou, ons ook niet hoor. Laat nu een ander land maar eens een jaar of veertig de morele verantwoordelijkheid dragen voor revoluties in het voetbal. Dan worden wij wel een paar keer kampioen. Hoewel, als je wereldkampioen moet worden zoals Griekenland zich ooit naar de Europese titel counterde, heb je ook vrij weinig om trots op te zijn. Volgende keer dan toch maar weer een moedige gek?
Donderdag 26 juni
Dossier
Liverpool gaat eerst het rapport van de disciplinaire commissie van de FIFA met betrekking tot de straf voor Luis Suárez uitvoerig bestuderen en komt daarna pas met een officiële verklaring. Volgens directeur Ko Andriessen van de spelersvakbond ProProf kan Liverpool 'een aardig dossier opbouwen dat ontslag op staande voet zou rechtvaardigen'.
Dat is waar, net als de constatering dat bijten 'beestachtig' is en 'absoluut niet op een voetbalveld thuishoort', en dat we met z'n allen 'echt moeten proberen dit soort dingen uit het voetbal te bannen'. Maar interessant is de opmerking dat het 'van een heel andere orde is dan een elleboogstoot'. Oftewel, moedwillig iemands jukbeen breken en waarschijnlijk ook iemand scheenbeen doormidden trappen vinden we minder erg en is voor het slachtoffer het risico van het vak.
Persoonlijk zou ik toch liever gebeten worden en de dader meegeven dat dat gedrag van een gefrustreerd kind van drie is. En hem straffen zoals de dikke Braziliaan Ronaldo zijn bijtende kinderen terechtwijst: een tijdje opsluiten in een donkere kamer. Zo'n beetje zoals we het gespuug van Frank Rijkaard ooit afdeden, die we daar trouwens heimelijk voor waardeerden. Net goed voor die Völler.
Dat vinden de Uruguayanen ook van slachtoffer Giorgio Chiellini. Reden voor hun om de rollen van dader en slachtoffer gewoon om te draaien. 'Wie zegt dat Luis heeft gebeten? Er kan veel gezegd worden over die beelden. De veroordeling van de hele wereld is duidelijk afgunst.'
Hoe dat dossier van Liverpool eruit komt te zien, is overigens voorspelbaar. Daarin zal vooral gecalculeerd worden dat dit het beste moment is om hem voor een flink bedrag aan Barcelona te slijten. En de inhoud van het dossier van Barcelona laat zich ook raden: een beschrijving van de wijze waarop Suárez na het uitzitten van een lange schorsing Liverpool het afgelopen seizoen lekker uitgerust bijna naar het kampioenschap knokte.
Woensdag 25 juni
Pijn
Het succes van het Nederlands elftal zit niet iedereen lekker. De vorige bondscoach, Bert van Marwijk, houdt zich keurig in. Hij snapt het wel, dat behoudende, resultaatgerichte spel. Maar voorlopig staat Nederland nog niet in de finale.
Wraakzuchtiger zijn zijn getrouwen uit 2010. Frank de Boer uit kritiek. ‘Het spel van Oranje doet wel een beetje pijn aan je ogen, hoor. Die onrust aan de bal. Dat gebrek aan overleg en samenspel. Ze zijn aan de bal zo onrustig, er is zo weinig overleg.’
Voorspelbaar zuur is het commentaar van Mark van Bommel. ‘Wij speelden wel twintig, dertig meter meer naar voren dan dit team doet. Wij probeerden wél geregeld druk te zetten. Je kunt er niet omheen dat dit puur reactievoetbal is, gestoeld op verdedigen. Op terugzakken. En wat als je Arjen Robben weghaalt? Dat scheelt zestig procent, gok ik.’
Gelukkig komt er, zoals het hoort in donkere tijden, steun van de koning: ‘De voetballers weten dat heel Nederland achter hen staat. Máxima en ik ook.’
En als dat nog niet genoeg is, halen we Erica Terpstra erbij.
Dinsdag 24 juni
Ophef
De wereld is weer verontwaardigd vanwege de recidive van Luis Suárez. Schoppen is tot daaraantoe, vasthouden daar doen we niet moeilijk over, de beukduw en de kopstoot lijken zelfs populair onder de spelers, maar bijten hoort niet. Dus moet Suárez nu hangen. De druk op de FIFA is groot om hem voor de rest van het toernooi te schorsen na zijn hapje uit de schouder van Giorgio Chiellini.
Chiellini zelf wist van gekkigheid niet aan wie hij zijn schouder allemaal moest laten zien. Wat een onrecht was hem aangedaan. Hij had liever een knal voor zijn kanis gekregen, schreeuwde hij bijna uit. Dit kon echt niet.
Jammer. Natuurlijk, het is een afwijking. Maar wat dan nog? Je zou ook kunnen respecteren dat hij niet wild om zich heen gaat maaien als hij gefrustreerd is. Laat gaan. Straf hem en besteed er verder geen overbodige aandacht aan.
Vervelend is hoe dan ook dat Uruguay waarschijnlijk zonder hem verder moet, wat automatisch betekent dat de achtste finale het eindstation zal zijn. Hebben ze Italië ook nog voor niks uitgeschakeld.
De verontwaardiging is overigens het grootst in Engeland. Maar dat zal vooral de frustratie zijn dat Suárez tegen Engeland niet eens genoodzaakt was om tot de tanden gewapend te zijn.
Maandag 23 juni
Leuk
Even viel Louis van Gaal na de overwinning op Chili uit zijn rol, toen hij het ‘gewoon geluk’ noemde dat zijn invallers scoorden. Hij herstelde zich snel. ‘In de rust zei ik: in het laatste kwartier gaan ze ruimtes weggeven. En we scoren in dat kwartiertje.’ En toen het ging over de verrassende positie van Dirk Kuyt als linksback: ‘Ik heb hem zo opgeleid. Hij heeft bij mij vijf weken lang linksback gespeeld.’
Was niemand opgevallen. Iedereen die de trainingen bezocht dacht dat ze een man tekort kwamen op die plek. Blijkt het een vooropgezet plan te zijn geweest. ‘Het is wel leuk dat dat allemaal gebeurt,’ sloot Van Gaal het interview met Jack van Gelder af.
Wel leuk. Pas op: in de totale mens Van Gaal schuilt ook een player. Hoe vaker hij gelijk krijgt, hoe extremer zijn keuzes. Het kan in de achtste finale vast nog veel gekker: De Vrij in de mandekking of Sneijder als controleur.
Maar we moeten toegeven: het is wel leuk dat het allemaal gebeurt.
Zondag 22 juni
Voorkeur
Alle partijen bezweren geen voorkeur te hebben voor het vervolg. Ja, Louis van Gaal heeft wel een voorkeur, maar wil die niet prijsgeven, 'want als ik daar weer iets over zeg, kan dat de tegenstander soms stimuleren of provoceren; ik houd alles binnenboord.'
Maar bij Chili maakt het ze niets uit, Mexico en Kroatië hebben niets te willen en ook bij Brazilië houden ze zich er niet mee bezig. 'We staan niet stil bij de vraag of het beter is om eerste of tweede te worden in de groep,' aldus Dani Alves. 'We willen eerste eindigen. De nummer twee is er alleen maar om de groepswinnaar te feliciteren. Dat is niet de bedoeling van spelen op een WK.'
Ja ja, heeft de FIFA alles uit de kast gehaald om te zorgen dat Brazilië de gelegenheid heeft om zijn tegenstander voor de achtste finale uit te kiezen en dan zullen ze daar geen gebruik van maken. Ze zijn heus niet gek. Sterker nog, uitgekooktere voetballers dan Brazilianen vind je niet snel.
Er zijn Nederlanders, die denken dat de Brazilianen Oranje willen vermijden omdat ze in de loop der jaren twee keer door Nederland uit een toernooi zijn gekegeld. Maar dat geldt andersom net zo goed.
Laten wij ze nou eens provoceren door eerste te worden in de poule. Tien tegen één dat er bij Brazilië achterin ineens iets helemaal mis gaat. En als dat inderdaad het geval is, laten de mannen van Van Gaal zich daar dan extra door gestimuleerd voelen.
Zaterdag 21 juni
Stressie
Van weinig spelers verwachten we wonderen. Een uitzondering maken we voor twee spelers: Messi en, in iets mindere mate, Pirlo. Gek genoeg zijn dat spelers die missen wat cruciaal is in het hedendaagse voetbal: dynamiek.
Pirlo is de ergste. Tijdens de wedstrijd van Italië tegen Costa Rica is gemeten dat hij minder meters maakte dan de Costaricaanse coach, die inderdaag nogal driftig heen en weer liep. Hij rende ook geen moment harder dan twintig kilometer per uur, wat nogal karig is, afgezet tegen de 37 die een sprintende Robben liet noteren. Maar dat wordt in de hand gewerkt doordat alle spelers van Italië maar met één ding bezig zijn: de bal in de voeten spelen van Pirlo, die dan de geniale pass moet geven. Deed hij niet tegen Costa Rica, dat was jammer.
Messi is ook niet in vorm, begrepen we van de alwetende Hugo Borst. Dat werd schrijnend raak getypeerd door de verslaggever bij Argentinië-Iran, dat maar bleef steken op 0-0. ‘Messi staat stil en kijkt naar iedereen. En als Messi de bal heeft, staat iedereen stil en kijkt naar Messi.’
Het noodlot van degene die de wonderen moet verrichten: we gaan erop staan wachten tot hij het doet. En als hij het niet doet, faalt hij. Is hij uit vorm. Blijkt hij toch geen Maradona. Geeft Hugo Borst zijn kleffe hondje voortaan een andere naam.
De wedstrijd was niet om aan te zien. Iran had de beste kansen. En Messi? Die had het allemaal eens aangekeken en schoot in de 91e minuut de bal in de uiterste hoek.
Vrijdag 20 juni
Camping
Dat Nederlanders makkelijke campinggasten zijn, zie je elke zomer op Terschelling en in Renesse. Geef de jongens goedkoop bier en laat er voldoende meisjes omheen dartelen, en je hebt geen kind aan ze. Het maakt ze niet uit hoe de camping eruit ziet. Problemen ontstaan pas als ze zich vanwege hun leeftijd niet meer ziek mogen zuipen.
De Oranjecamping op WK's en EK's is dan ook al jaren een succes. Hij wordt bevolkt door een hossende massa die onder het mom van voetbal kijken van kater naar kater leeft. Gezellig, zeker in een land waar de roes ook nog kan worden uitgeslapen in het zonnetje op het strand. Sanitaire voorzieningen en andere luxe doen er niet toe. We pissen wel naast de tent en zijn toch te lam om iets anders te doen dan langzaam bijkomen.
Dat ligt anders bij de Belgen. Nu die er voor het eerst sinds twaalf jaar weer eens bij zijn op een WK, heeft de organisator van de Oranjecamping voor hun een 'Duivelscamping' georganiseerd. Kosten van een plekje: zo'n vierduizend euro. En die eisen de Belgen nu massaal terug, omdat er een groot gebrek aan sanitair is en stroom en internet ontbreken. Nooit aan gedacht natuurlijk, dat ze daar behoefte aan zouden hebben.
Gelukkig erkent de organisator de tekortkomingen en wil hij hij de Belgen compenseren. Dus wat biedt hij aan: anderhalf uur gratis bier, een permanente verlaging van de drankprijs en een gratis busreisje naar het strand van Copacabana. Blijken ze daar niet tevreden mee.
Tja, het zijn geen Nederlanders.
Donderdag 19 juni
Bijtertje
Enorm flauw natuurlijk, al die toespelingen op het bijtgedrag van Luis Suárez in de Engelse bladen en op de Nederlandse televisie. Doe je op het veld twee keer iets onbetamelijks, wordt het je tot in lengten van dagen nagedragen. En nog behoorlijk willekeurig ook, want ze zouden hem net zo goed met zijn keepersredding op het vorige WK of zijn talloze stervende zwaan-acties om de bloemkooloren kunnen slaan.
Tijd om terug te bijten, was de strekking van de Engelse teksten, in de trant van de hetzes die De Telegraaf in Nederland wel eens tracht te ontketenen. Nou, dat hebben ze geweten. Zonder de laatste maand, na zijn knieblessure, ook maar een wedstrijdminuut te hebben gemaakt, kopte en schoot Suárez de Engelse hoop aan flarden.
Op zich spijtig, dat weer wel. Want de Engelsen beten bewonderenswaardig van zich af. Maar ja, als het om de beste bijtertjes gaat, moet je toch in Uruguay zijn, met Suárez voorop maar daar achter een ploeg waar ook de vastberadenheid van afspat.
Onze eigen bijter Nigel de Jong was tegen Australië man of the match. Maar in het elftal van Uruguay zou hij niet eens opvallen.
Woensdag 18 juni
Ontnuchtering
‘Welkom op het WK,’ zei Robin van Persie, toen Bert Maalderink hem vroeg hoe het toch kon dat de wedstrijd tegen Australië zoveel slechter was dan die tegen Spanje. Hij bedoelde dat het WK het hoogste podium is en dat het erbij hoort dat er dan, als de tegenstander maximale druk zet, periodes zijn dat er onbegrijpelijke fouten worden gemaakt en zelfs de eenvoudigste passes niet aankomen. Om eraan toe te voegen dat het erom gaat ook de wedstrijden dat het slecht gaat te winnen.
Toen dachten we nog dat de overwinning op Spanje een wereldprestatie was geweest, die trouwens eveneens was ingeleid met een abominabel slechte eerste helft. Dat idee werd later op de avond door de overwinning van Chili wat genuanceerd.
Dat was de tweede ontnuchtering: bij periodes tikte Spanje er nog lustig op los, maar het schoot tekort in efficiëntie, felheid en een tikkeltje geluk.
Ja, welkom op het WK. En weet, het hoeft maar net iets anders te lopen of het is adios.
Dinsdag 17 juni
Volkslied
De Braziliaanse spelers zoeken in hun landgenoten op de tribune nadrukkelijk de twaalfde man. En wel vanaf het begin: elke steun kan de doorslag geven. Zo vroeg Dani Alves de supporters om elkaar tijdens het volkslied voor de wedstrijd tegen Mexico te omarmen.
De spelers zelf gaven het goede voorbeeld. En niet alleen tijdens het volkslied. Al bij het betreden van het veld sloeg ieder de arm over de schouder van degene voor zich. Het had iets potsierlijks, alsof ze vast de polonaise aan het oefenen waren voor de wedstrijd tegen Nederland.
En het had effect. Wat een sfeer tijdens het volkslied, dat uit meer dan volle borst met hart en ziel werd meegebruld door iedereen met Braziliaans bloed. Wat een fanatisme. En wat een prachtig volkslied trouwens. Neymar moest al hevig huilen voordat de wedstrijd begon.
Het kan ook zijn dat hij voorvoelde dat de wedstrijd alleen maar minder kon zijn dan het voorspel. Het hoogtepunt was al achter de rug. Niet dat de hectiek minder werd, maar het werd steeds meer het overschreeuwen van teleurstelling.
Zo blijkt volledige overgave aan volk en vaderland ook niet alles. Of het was toch die polonaise, die de motor deed haperen. Die past echt alleen in een Nederlands systeem.
Maandag 16 juni
Supporter
Dat Nederlanders supporterkampioenen zijn, is de hele wereld bekend. Dit WK duurde het even, maar één goede wedstrijd was voldoende om alle straten weer vertrouwd oranje te kleuren. Ook de supportersrun op Brazilië heeft alsnog gestalte gekregen. Ze zullen weten dat we er zijn, met z’n allen vanaf de Oranje-camping in de Oranje-karavaan met ons juichpakkie aan.
Geeft niks, hoort erbij. Je kunt je niet overal voor gaan schamen. Zolang je er maar van op aan kunt dat er ook mensen zijn die hun beschaafde verstand bewaren en die eventuele slippertjes voor zichzelf houden.
Is niet zo. Zelfs op het hoogste niveau zijn alle stoppen doorgeslagen. Doodgemoedereerd meldde Johan Cruijff hoe hij afgelopen weekend in Spanje deelnam aan een golftoernooi: ‘Oranje shirt, oranje broek en oranje schoenen. Iedereen keek zijn ogen uit, maar ik had er maling aan.’
Tja, dat is precies het probleem, dat Nederlanders overal maling aan hebben. Al is het positief dat Cruijff zich opwerpt als supporter van een elftal van Louis van Gaal. En dat hij toch een gewone Nederlander is.
Zondag 15 juni
Wereldkampioen
Intrigerende woorden van Co Adriaanse in de huiskamer van de NOS, waar Henry Schut en Hugo Borst hun gasten nog net niet met het bord op schoot op de bank zetten: ‘Wij zijn nu wereldkampioen. Wij hebben de wereldkampioen verslagen, dus zijn wij nu de wereldkampioen.’
Het is goed dat Adriaanse geen bondscoach is. Hij zou in staat zijn om met de voltallige selectie de eerste de beste vlucht terug naar huis te boeken, in de overtuiging dat de klus geklaard was en de rondvaart zijn beslag zou dienen te krijgen. En onder geen voorwaarde zou hij op zijn schreden terugkeren. Wat dat betreft is hij net Van Gaal.
Aan de andere kant heeft het ook iets. Misschien kunnen we de titel introduceren als ‘Wereldkampioen Hollandse School’. Zijn we meteen van de frustratie af dat we het nooit zijn geweest. En hoeven we bovendien niet steeds vier jaar te wachten tot er eens een ander land wereldkampioen kan zijn. Moeten we alleen bij de start van het echte toernooi even helder hebben wie het dan ook alweer is.
Co gedijt goed in de huiskamersfeer. Net als Louis van Gaal en zijn jongens trouwens. Van Gaal had zonder vooraankondiging besloten om vlak voor de wedstrijd tegen de wereldkampioen de familieleden van de spelers uit te nodigen in het hotel. ‘Ik was totaal verrast,’ bekende Robin van Persie. ‘Stond ik daar drie, vier uur voor de wedstrijd met mijn zoontje te poolen.’
Jammer dat dat nu pas kan. Zo had Van Gaal zelfs Cruijff meegekregen naar Argentinië. Waren we allang wereldkampioen geweest.
Zaterdag 14 juni
Speech
Spanje-Nederland was voor drie spelers een jubileuminterland: Arjen Robben scoorde zijn 25e doelpunt, Ron Vlaar speelde zijn 25e interland en Wesley Sneijder zijn honderdste. Sneijder schijnt na afloop nog gespeecht te hebben. Dat ging vast over het belang van fit zijn.
Maar de mooiste speech was toen al gehouden, door Louis van Gaal uiteraard. Althans, volgens Bruno Martins Indi. 'De bondscoach had zo'n ongelooflijk goede speech in de pauze. Hij vertelde wat we zouden gaan doen als wij onverhoopt achter zouden komen. Danny Blind nam toen het woord en riep dat wij op 2-1 zouden komen. En het gebeurde.'
Het kan aan mij liggen, maar mij lijkt de speech van Blind dan sterker geweest te zijn dan die van Van Gaal. Of de onthulling van Van Gaal over wat ze zouden gaan doen als ze opnieuw achter zouden komen was zo angstaanjagend dat ze dat maar met alle middelen voorkomen hebben. Misschien dat dat om te beginnen Danny Blind er al toe bracht om te bezweren dat ze liever zelf 2-1 zouden maken.
Martins Indi had trouwens zelf een interessante dialoog met Stefan de Vrij. 'Hij zei voor de wedstrijd: "Bruno jongen, ik ga scoren tegen Spanje." Ik heb hem gezegd dat hij zich beter kon focussen op het voorkomen van tegentreffers. Maar het is hem nog gelukt ook.'
Los van de gedachte dat het zinvol zou kunnen zijn het gokgedrag met betrekking tot een doelpunt van De Vrij eens te onderzoeken, hoop ik dat Martins Indi voor de volgende wedstrijden alsnog een kleine speech voor Stefan de Vrij voorbereidt. Want laat die zich in godsnaam eens gaan focussen op het afstoppen van aanvallers van de tegenpartij.
Vrijdag 13 juni
Wraak
Een revanche kon het nooit worden, want het was geen finale. De eerste wedstrijd van het toernooi, niet meer en niet minder. Dus al zou Arjen scoren, meer dan een persoonlijke genoegdoening zou het niet zijn, met de waarde van een leuke uitgangspositie voor het vervolg.
Maar zie waar het op uitdraaide: een regen aan persoonlijke genoegdoeningen. Dat systeem klopte wel, om er een te noemen, toen het in de tweede helft eindelijk goed werd uitgevoerd. Zoals trouwens elk systeem wanneer het goed wordt uitgevoerd, maar dat terzijde.
En Casillas kon zijn WK-record zonder tegendoelpunten vergeten, was een tweede. Maar dat niet alleen. Hij kreeg alle soorten goals om de oren: werelddoelpunt en afstraffing van Van Persie, frommeltje van De Vrij dankzij overtreding van weer Van Persie en vooral twee briljante treitergoals van Arjen Robben persoonlijk.
Het was inderdaad geen revanche, het was een pure wraakoefening. Van Louis van Gaal op zijn criticasters, van Robin van Persie op de twijfelaars aan zijn efficiëntie, van Arjen Robben op kwelgeest Iker Casillas. En van Nederland op Spanje.
Er is een mooie stap gezet. Van deze uitslag kijken zelfs de Brazilianen even op, met het oog op een eventuele ontmoeting in de tweede ronde. Wie weet waar het nog toe kan leiden. Maar mocht er weer een finale in zitten, laat het dan niet tegen Spanje zijn. Want die zijn uit op wraak.
Donderdag 12 juni
Vals
Aan de openingswedstrijd van het WK kunnen we maar één conclusie verbinden: er worden optimale omstandigheden gecreëerd voor de WK-winst van Brazilië.
Flauw alleen dat Kroatië daar niet aan meewerkte en er zelfs zo moeilijk over doet. Nee, het was geen penalty. En nee, Olic maakte helemaal geen overtreding op de Braziliaanse keeper. Nou en? Alsof er in die contreien wel eens een wedstrijd van het organiserende land eerlijk verloopt. Gun dat werelddeel nou zijn succes. Het kan toch niet zo zijn dat Brazilië er voor de finale uit ligt. Als je een eerlijk WK wilt, moet je dat in Qatar laten verspelen.
Als dwazen overrompelden de Kroaten hun tegenstanders. De Braziliaanse wanhoop werd het mooist verbeeld door de ogen van Marcelo toen hij de bal in eigen doel had getikt. Wat nou? Hem voor eigen volk een beetje voor schut zetten. Je zag hem denken hoe ver Brazilië eigenlijk van Colombia af lag, waar spelers op dat soort goals resoluut worden afgerekend.
Gelukkig kwam alles nog goed, with a little help van de Japanse vriend. Die komt er wel, hoewel waarschijnlijk niet op dit WK om de schijn van rechtvaardigheid op te houden. Het was valse hoop, die Kroatië zich meende te kunnen permitteren.
Woensdag 11 juni
Kansloos
Michael van Praag opende de aanval op FIFA-voorzitter Sepp Blatter en kreeg steun van de voorzitters van andere West-Europese bonden. De oude Sepp leek zelfs even van zijn stuk.
Maar al snel had Blatter zich hersteld en verordonneeerde hij ‘alle oorlogvoerende activiteiten binnen het instituut te stoppen’, tijdens het WK en daarna. ‘Na het WK moeten we ons focussen op het voetbal, dat mensen moet verbinden, en het bouwen van bruggen.’
De brug die Blatter inmiddels in gedachten heeft, ontstijgt onze aarde. ‘Onze doelstellingen eindigen nooit. We kunnen ons afvragen of ons spelletje op een dag ook op andere planeten gespeeld zal worden. Dan hebben we niet het WK, maar een interplanetaire competitie.’
Ai, dat gaat wat meer dan een extra voorzitterstermijn kosten. Van Blatter zijn we nog lang niet af. Dat WK in Qatar is slechts een voorproefje van een toernooi op de zon. En Blatter bouwt gewoon door tot in de hemel.
Kansloos dus, die aanval van Van Praag. Net zo kansloos als Nederland waarschijnlijk zal zijn tegen Spanje, of we nou aanvallen of niet.
Dinsdag 10 juni
Spanning
Lionel Messi verbaast de wereld al een tijdje door tijdens wedstrijden kotsend over het veld te lopen. Hij is binnenstebuiten gekeerd, maar er is niets gevonden. Gelukkig weet de Argentijnse bondscoach Alejandro Sabella inmiddels de oorzaak: ‘Hij is nerveus.’
Het is natuurlijk ook wat. Iedereen verwacht van hem dat hij zijn land even wereldkampioen gaat maken of minimaal naar de finale loodst. Logisch dat dat opspeelt. Het enige dat me zorgen zou baren is dat het al naar boven komt voor poulewedstrijden tegen Bosnië-Herzegovina, Iran en Nigeria.
Wat voor spanning moeten onze jongens dan niet voelen, met de wedstrijd tegen Spanje in het vooruitzicht. Maar niets daarvan. Die lopen de kracht van de Spanjaarden gewoon te relativeren. Dat ze al best oud zijn. Dat het na drie toernooiwinsten op rij wel eens klaar zal zijn. En dat onze counter als wapen niet onderschat moet worden.
Ze hebben er zelfs zin in, met hun nieuwe systeem. Toch kan een beetje misselijkheid ook voordelen hebben, al is het maar om je tegenstander te laten merken dat je je stinkende best doet.
Maandag 9 juni
Geluk
Het moet een feest zijn om met Wesley Sneijder op stap te zijn. Wie dacht dat Wesley verwend was, heeft het mis. Hij is blij met een kleinigheid. De grote fles champagne die hij van de Oranje-selectie voor zijn dertigste verjaardag kreeg, deed hem niet zoveel. Daar heeft hij toch even niets aan, besefte hij. Maar met het miniatuurbeeldje van het beroemde Christusbeeld van Rio de Janeiro was hij zielsgelukkig. ‘Ik wilde aan iemand van het hotel vragen waar ik dat kon kopen. Maar nu heb ik het dus gekregen.’
Een schot in de roos, dat cadeau. Dat je er op iedere straathoek mee wordt doodgegooid, was Wesley blijkbaar ontgaan. Hij heeft andere kwaliteiten. Gelukkig maar, anders had het nog geruild moeten worden.
Louis van Gaal overhandigde het cadeau en hield daarbij een toespraakje. Sneijder kon het waarderen. ‘Ik weet niet precies meer wat hij allemaal zei, maar het waren mooie woorden.’
Hopelijk laat Wes de strekking van de tactische besprekingen beter tot zich doordringen. Vast wel, met een beetje geluk komen daar geen dichtregels aan te pas.
Zondag 8 juni
Hoop
Ineens is daar Neerlands hoop in bange dagen. Bruno Martins Indi opende de persconferentie van Oranje in vloeiend Portugees. Daarmee scoor je in Brazilië. Maar belangrijker, je geeft het signaal af dat die Nederlanders niet alles op de mouw kan worden gespeld.
Hij deed het vriendelijk, Bruno. ‘Welkom allemaal, dit zijn perschef Kees Jansma en speler Robin van Persie.’ Maar na de uitleg dat hij de taal spreekt omdat hij in Portugal geboren is, kwam zijn waarschuwing. ‘De jongens vragen wel eens: wat eten we vandaag? Ik kan dan vertellen wat er in het Portugees staat.’
Maar nog dreigender was zijn mededeling over gebeurtenissen op het trainingsveld. Hij had het aan de stok gekregen met Arjen Robben, die na een duw demonstratief op de grond bleef liggen en even later wraak nam. ‘Arjen is een goede dribbelaar, maar hij viel onterecht vond ik. We hadden een beetje koppigheid en irritatie. Hoe dit afloopt? Weet ik niet, ik ben Arjen nog niet tegengekomen, ik zit nu hier. Maar we laten het zo, hoor.’
Galant en met een kwinkslag. En toch een signaal. Aan Arjen en aan alle andere vedetjes die hem gaan tegenkomen.
Zaterdag 7 juni
Sociaal
De vibes in Brazilië worden steeds beter. De sfeer bij de training van Oranje was zo goed dat zelfs een woede-uitbarsting van Louis van Gaal tegen Wesley Sneijder vanaf de tribunes met applaus werd begroet. En de ballenjongens hebben nog nooit zulke fijne spelers meegemaakt. Ze kregen vooraf allemaal een handje en na afloop hield Arjen Robben koppend de bal met ze hoog, zette hij een handtekening op hun shirts en kregen ze ook nog eens een Panini-stickerboek.
Ook Georginio Wijnaldum toont zich van zijn positieve kant. Hij laat zijn 83-jarige oma overkomen, door wie hij een groot deel van zijn jeugd werd opgevoed. Zo ziet dankbaarheid eruit.
En Wesley Sneijder erkent het effect van de behandeling van Van Gaal. 'Als je het allemaal heel officieel gaat bekijken, dan heeft het feit dat ik niet meer geselecteerd werd me aan het denken gezet. Toen ben ik mijn conclusies gaan trekken. Ik kon twee dingen doen: ik kon zeggen "krijg allemaal de kolere" of ik kon doen wat ik nu gedaan heb. En ik heb geen seconde getwijfeld, hoor.'
Wat een prachtige jongens. Jammer alleen dat Sneijder meteen weer een beetje doorslaat. Hij wil later trainer worden. 'Lijkt me echt leuk hoor, trainer zijn. Ik ga in elk geval stage lopen bij José Mourinho.'
Vrijdag 6 juni
Kolder
Het Nederlands heeft nog geen voet op Braziliaanse bodem gezet of er gebeuren rare dingen. Om te beginnen met Louis van Gaal, die is omgeslagen als een blad aan een boom. Was hij het eerst nog spuugzat om opgescheept te zitten met alle gedoe rondom Oranje en ging hij gebukt onder zijn ambitie om een WK mee te maken, nu toont hij zich de koning te rijk. 'Ik ben zó blij dat ik hier mag zijn en het Nederlands elftal mag leiden.'
En hij niet alleen. 'De jongens zijn ook allemaal blij dat ze hier zijn.'
Gelooft u het niet? Hoor wat Van Gaal zegt over Arjen Robben. 'We hadden één speler te veel voor het spelletje voettennis dat we gingen spelen. Daarom heb ik gevraagd of er een vrijwilliger was die graag wilde afvallen. Robben stak meteen zijn hand op, hij wilde dat graag.'
Robben, die graag niet mee wil doen, kan het gekker? Ja, Robin van Persie, die zijn teamgenoten helpt door 'heel erg diepe' gesprekken met ze te voeren. Zoals laatst met Memphis Depay. 'We gaven onszelf helemaal bloot. Daar heb ik een heel goed gevoel aan overgehouden.'
Maar niet zo goed dat hij niet meer gehinderd wordt door de blessure aan zijn lies. Hoewel, 'het is geen blessure, maar hij voelt het wel,' aldus Van Gaal.
Niet meer te volgen. Je wordt er bijna een beetje bang van. Jongens, kom toch gauw terug.
Donderdag 5 juni
Dromen
Joël Veltman is een realistische jongeman, maar heeft ook grote ambities. Zo baalt hij ervan dat hij bij het Nederlands elftal op de bank moet zitten. 'Dat is natuurlijk zuur, want ik wil altijd spelen. Maar ik weet ook dat het zo maar weer kan veranderen.'
Tegelijkertijd snapt hij dat hij blij moet zijn dat hij mee mag naar Brazilië. 'Ik had hier niet eens van mogen dromen. Als ik aan het begin van het seizoen had gezegd dat ik met Oranje naar het WK zou gaan, had je me bij wijze van spreken in elkaar geslagen.'
Lang verhaal kort: Joël is van plan zich in de ploeg te gaan knokken. De vraag is alleen wie daar gelukkig van wordt, behalve Joël zelf dan. Hij heeft de nare gewoonte ontwikkeld om te pas en vooral te onpas een stukje naar voren te lopen, zijn voet op de bal te zetten, zich om te draaien en de bal terug te spelen naar Jasper Cillessen. Je zou er als coach de neiging van krijgen om hem alsnog in elkaar te slaan.
Waarschijnlijk is dat de reden dat Louis van Gaal hem maar op de bank laat zitten. Uit zelfbescherming. Of zou ik dat alleen maar dromen?
Woensdag 4 juni
Proces
Zo, die zijn weg. Het fijne daarvan is dat we hier ook weer rust in de tent hebben. Even geen interviews van Louis van Gaal met Hans Kraay junior. Dat spelletje van de boeman en zijn gewillige voetveeg kennen we nu wel.
Als afscheidsritueel maakte ome Louis zich zowel voor als na de wedstrijd tegen Wales nog een keer boos over de kwasi-brutale dommigheid van kleine Kraay. Die ging weer de wijsneus uithangen over het spelsysteem. Alsof dat belangrijk was. ‘We zijn met een proces bezig en spelen straks tegen veel betere tegenstanders. Maar dat snap jij niet.’
Waarna hij Kraay overigens gewoon gelijk gaf: tegen deze tegenstander was 4-3-3 aantrekkelijker geweest en het is sowieso een beter alternatief voor 5-3-2 dan 4-2-2.
Als absurdistische uitsmijter wenste Van Gaal Kraay succes in Nederland. Let wel, zonder enig cynisme. En terecht, want geloof mij: als het proces vereist dat er op enig moment een journalist in het zwembad gegooid wordt, staat Hans al klaar om alsnog over te komen.
Dinsdag 3 juni
Marketing
Edwin van der Sar blijkt het marketingvak in de vingers te hebben. Hij haalde een dubbele stunt uit. Om te beginnen creëerde hij een mediahype door te twitteren dat Ajax 'morgen' groot nieuws te melden had. Toen iedereen zich ingesteld had op de presentatie van de nieuwe hoofdsponsor, bleek het te gaan om het nieuwe tenue.
Om te zorgen dat dat niet alleen maar teleurstelling opleverde, ging de presentatie van die twee shirtjes en broekjes gepaard met een grap: trainer en spelers werden, gefilmd door een verborgen camera, voor de gek gehouden met een paar absurde ontwerpen, voordat ze de echte outfit te zien kregen. O ja, en er was toch ook een nieuwe sponsor: een Chinese producent van LED-verlichting. Geen mega-deal, maar zeker niet niks.
Wie ook last heeft van humor, is Michel Platini. Alleen deugt zijn marketing niet. In een open brief spreekt hij van 'ongegronde geruchten om mijn imago te beschadigen', naar aanleiding van suggesties dat hij contact had met de spil in het omkopingsschandaal rond de toewijzing van het WK 2022 aan Qatar. Ja, hij heeft destijds voor Qatar gestemd en staat daar nog steeds achter. 'Maar ik heb geen rol in de corruptie.'
Nog steeds een plaat voor zijn hoofd en daar geen cent wijzer van geworden. Je lacht je rot.
Maandag 2 juni
Ondergrens
Is Wesley Sneijder een keer fit, komen vier andere spelers fitheid tekort. Hebben we net een mooi spelsysteem, blijkt dat zinloos tegen een team met maar één spits. En dan hebben we tegen Wales nog mazzel, want de potentiële verdedigende middenvelders naast Nigel de Jong zijn nu al geblesseerd.
Heeft Van Gaal zijn eerste keeper gekozen, moet hij constateren dat die lang niet zo goed meevoetbalt als de keeper die hij als eerste heeft laten afvallen. Het zal er allemaal toe bijdragen dat 83 procent van de Nederlandse gokkers inzet op verlies tegen Spanje.
Van Gaal houdt de moed erin. ‘De ondergrens hebben we gezien en de bovengrens hebben we nog niet gezien. Ik verwacht dat wij beter gaan spelen. Althans, over het algemeen gebeurt dat zo.’
Dat klinkt net zo geruststellend als de verklaring van José Mourinho voor zijn mentale steun: ‘Ik ben heel emotioneel en ben altijd voor mijn vrienden. Dus als een vriend van me Nederland coacht, ben ik voor hen.’
Zondag 1 juni
Minnetjes
Het duurt soms een tijdje, maar er komt een moment van duidelijkheid. Zo zijn er nu bewijzen van de omkoping die ten grondslag lag aan de toewijzing van het WK 2022 aan Qatar. Iedereen wist er allang van en de hoofdrolspeler is, zij het met een hapering, al definitief geschorst. Maar nu is het officieel: voormalig vice-voorzitter Mohamed Bin Hammam heeft de stemmen bij elkaar gekocht. De FIFA ziet daar reden in om de toewijzing te heroverwegen. Het enige wat daar echt jammer aan is, is dat al die gastarbeiders zich bij de bouw van de stadions met terugwerkende kracht voor niets hebben doodgewerkt.
Wat ook duidelijk is geworden, is de reden van het 5-3-2-systeem van Oranje. Heeft niets met Strootman te maken en evenmin met Sneijder. Het gaat om Daley Blind. Die voelt zich middenvelder. Maar ja, Van Gaal heeft hem nodig als linksback. Dus zet die gewoon de backs op het middenveld. Geniaal! ‘Eigenlijk spelen we met drie verdedigers,’ had Blind ontdekt in de wedstrijd tegen Ghana. Waartoe hij niet behoorde, bedoelde hij.
Maar de grootste nieuwe duidelijkheid betreft de behandeling van de dagbladjournalisten die Louis van Gaal ten deel valt. Ze maken hem alleen maar zwart, concludeerde Van Gaal in gesprek met Valentijn Driessen, die hem vroeg naar de reden om Stefan de Vrij en Ron Vlaar van positie te laten wisselen. Hij heeft er schoon genoeg van door journalisten beoordeeld te worden en hun meningen te moeten beïnvloeden.
Het gaat nu hard. Nog een paar wedstrijden en de min-min-status van de media zal officieel worden herbevestigd.