Tita (23 juli)
Tata Martino als opvolger van Tito Vilanova; je zou haast denken dat ze in Barcelona op zoek zijn naar een tovenaar als trainer. Zelf stelt hij zich voorlopig nog niet zo op. Om te beginnen denkt hij niet op eigen kracht de baan te hebben gekregen, maar gaat hij ervan uit dat zijn landgenoot Messi en diens vader er een flink aandeel in hebben gehad. ‘Ik weet niet precies hoe het is gegaan, maar Jorge en Lionel hebben ongetwijfeld hun invloed gebruikt.’
En voorlopig verwacht hij van zichzelf geen toverkunsten, maar slaat hij een bescheiden toon aan. ‘Het is een grote eer en een enorme uitdaging om bij Barcelona aan de slag te gaan. Ik hoop me snel aan te passen aan dit geweldige team.’
Ik geef toe, het is wel een verademing vergeleken met een over het paard getilde kapsoneslijer als Mourinho, maar of het nou heel veel vertrouwen inboezemt is weer een ander verhaal. Aanpassen is nou niet iets wat je van een trainer verwacht. Die zou toch de lijnen moeten uitzetten.
‘Natuurlijk wil ik alles winnen wat er te winnen valt. Ik hoop dat we aan de verwachtingen kunnen voldoen,’ voegt hij er nog wel aan toe.
Tja, ik help het hem hopen. Gelukkig schijnt Lionel Messi ervan overtuigd te zijn. Misschien is dat wel het allerbelangrijkste en blijkt die Tata alsnog een tovenaar. Of eigenlijk dus gewoon iemand die Messi lekker laat toveren.
Draai (22 juli)
Er zijn mensen die overal een draai aan weten te geven. Van Cruijff is bekend dat hij zijn grootste nederlaag nog als een overwinning weet op te eisen. Ook Van Gaal is in staat om alle feiten in zijn richting te buigen, zij het met wat meer geweld. En Beenhakker is er evenmin vies van, weer geheel op zijn eigen wijze. Nu toont ook Guus Hiddink het vermogen tot een vrije interpretatie van de feiten.
Hiddink werkte bij Anzhi Makhachkala met dure topspelers als Samuel Eto’o, Mbark Boussoufa en Willian, had net de talentvolle Russische internationals Igor Denislov en Aleksandr Kokorin aangetrokken en had in juni voor een jaar bijgetekend. Maar uit de eerste twee wedstrijden van de competitie haalde hij slechts één punt. Reden voor Hiddink om ontslag te nemen.
Dat kan. Óf je kiest ervoor om te laten zien dat je een toptrainer bent door die dure jongens weer op het goede spoor te krijgen, óf je gooit de handdoek in de ring, desnoods om gedwongen ontslag voor te zijn. Die kant leek Hiddink op te gaan toen hij zei: ‘Deze beslissing was niet makkelijk voor mij.’
Tot hij vervolgde: ‘Maar ik heb altijd gezegd dat het mijn missie is om Anzhi te helpen zich verder te ontwikkelen zodat ik op een zeker moment niet meer nodig zal zijn. Die tijd is nu gekomen.’
Kennelijk heeft hij zijn doel bereikt. Ongetwijfeld zal hij later uitleggen dat hij heeft aangestuurd op een beroerde competitiestart om zijn opvolger in staat te stellen een frisse start te maken.
Helikopter (21 juli)
Het kan niet anders of de organisatoren van de open dag van Feyenoord zijn toch een beetje in paniek geweest. Wat te doen met de helikopter, traditioneel het vervoermiddel waarmee de nieuwe aanwinsten in De Kuip worden afgeleverd? Grote aankopen, van wie grote daden verwacht mogen worden, als verlossers neerdalend uit de hemel. Vedetten, die elders al bewezen hebben een garantie te zijn voor succes. Wat meestal niet het geval bleek, maar daar gaat het even niet om.
Wat te doen met die helikopter? Jaartje overslaan? Kan niet. Dat staat gelijk aan de handdoek werpen: toegeven dat er geen nieuw elan te verwachten is. Dat pikt het publiek niet. Het publiek eist de helikopter. Want de helikopter biedt hoop.
Maar wie moet er dan in? Wat parachutespringers voor een mooie show? Een paar meiden die er als verrassing uitkomen en een mooi dansje doen? Kan niet, het moeten wel voetballers zijn. Pellè? Nee, die zat er vorig jaar al in. Koeman zelf dan? Nee, het risico is veel te groot dat die er meteen mee naar Barcelona vliegt. Nooit Koeman zomaar een vervoermiddel aanbieden.
Godzijdank bleken er nog vier spelers te zijn, die vorig jaar verhuurd waren: Matthew Steenvoorden, Joey Sleegers, Elvis Manu en Jordy van Deelen. Geen hond die ze kent, maar stop die er maar in. Dan lijkt het nog ergens op. En we kunnen altijd nog zeggen dat ze de trots zijn van onze jeugdopleiding. Dat doet het tegenwoordig heel goed.
Besluit (20 juli)
Hoewel de transferperiode nog meer dan een maand duurt, heeft Siem de Jong het besluit genomen dat hij zich volledig op Ajax gaat focussen. ‘Een transfer is niet aan de orde.’
Frank de Boer blij. Die zag eerst al Toby Alderweireld een transfer naar Norwich City afblazen onder het mom dat hij dat geen sportieve verbetering achtte, merkte vervolgens dat de interesse voor Christian Eriksen maar niet concreet wilde worden en voelt zich gesterkt door de woorden van De Jong.
Terecht natuurlijk, het is voor het eerst sinds jaren dat een coach van Ajax geen afscheid lijkt te hoeven nemen van zijn beste spelers. Zelfs reservekeeper Cillessen aarzelt om te kiezen voor een jaartje als eerste keeper bij een andere club, omdat hij dat ‘altijd een stap terug’ vindt. En ook Bojan Krkic geeft hoog op van Ajax: ‘Ik zie Ajax zeker niet als een stap terug.’
Wat wil je nog meer? Het enige bezwaar is dat de doorstroming van de nieuwe talenten vertraging oploopt, terwijl dat toch bij Ajax als core business gezien wordt. Maar ja, wat verder komen in de Champions League is ook wel weer eens leuk.
Toch is een klein waarschuwinkje voor De Boer op zijn plaats. Toby Alderweireld memoreerde afgelopen week dat Jan Vertonghen vorig jaar ‘ook pas eind augustus vertrok’ en dat er slechts ‘als er niets komt een optie is om te verlengen’. Siem de Jong lijkt me best een betrouwbaar type, maar misschien is de opmerking van Alderweireld wel eerlijker.
Schoolvoorbeeld (19 juli)
Houdt het dan nooit op? Eerst was Mark van Bommel een voorbeeldige prof en een winnaar, toen werd hij het verlengstuk van de trainer op het veld, daarna was hij de perfecte aanvoerder en grote broer van alle jonge spelers, tussendoor bleek hij bovendien familieman, clubman en gevoelsmens, en nu is hij volgens schoonvader Bert van Marwijk ook nog ‘een schoolvoorbeeld van hoe je het maximale uit je talent moet halen; hij deed en liet er alles voor’.
Ongetwijfeld is het nog allemaal waar ook. Mark van Bommel was alom aanwezig, of hij nou bij PSV voetbalde of in het buitenland. Alleen voor Marco van Basten was hij echt niet goed genoeg en bij Barcelona werd hij na een jaar met zachte drang naar buiten gewerkt. Bij zijn andere clubs was hij een hoog gewaardeerde kracht. Zlatan Ibrahimovic verwoordde het waarschijnlijk het best toen hem gevraagd werd of ze Van Bommel naar Milan moesten halen: ‘Doe maar, want je kunt hem beter in je team hebben dan tegen hem spelen.’
Misschien is het dat wat stoort. Mark van Bommel was een goede voetballer, maar hij viel vooral op door schoffelen, stoken, zeuren en achteraf analyseren dat het met andere keuzes van medespelers of scheidsrechters op cruciale momenten heel anders had kunnen lopen. O ja, en hij kon als geen ander een bal breed leggen.
Maar inderdaad: een schoolvoorbeeld van het maximale uit je talent halen. En hij kan zeker terugkijken op een prachtige carrière. Mark, bedankt, gracias, grazie en danke.
Doelstelling (18 juli)
Volgens PSV-aanwinst Jeffrey Bruma kan PSV komend seizoen meespelen om de titel. Dat is geen gewaagde stelling, want PSV speelt altijd mee om de titel. Al valt er wel wat af te dingen op de reden die Bruma aanvoert: ‘PSV heeft er veel kwaliteit bijgehaald.’ Alsof er niet nog veel meer kwaliteit is verdwenen, wat Bruma grappig genoeg alleen vaststelt in relatie tot het afscheid van Mark van Bommel.
Misschien heeft hij zelfs nog wel een punt als hij verwacht dat de netto kwaliteit van de ploeg groter is geworden, maar dan zou hij beter als reden kunnen aanvoeren dat er veel chagrijn is weggegaan. Nu Toivonen nog, en PSV mengt zich zeker in de strijd om het kampioenschap.
Marcel Brands zal je dat niet meer horen zeggen. Die heeft geleerd van het afgelopen seizoen en weigert een doelstelling uit te spreken. ‘Natuurlijk willen we altijd goed presteren, maar je kunt niet zomaar een kampioenschap forceren.’
Frank de Boer hanteert dat uitgangspunt al jaren met veel succes. Die wil ook nu zijn doelstelling pas uitspreken op 2 september, na afloop van de transferperiode. Al kan ik hem wel vast verklappen: meedoen om de titel. Het is al heel wat dat hij zegt dat overwinteren in de Champions League ‘met de huidige spelersgroep een zeer reële optie’ is. Veilig genoeg, want er gaat er heus nog wel een weg.
De enige club waar trainer en spelers steeds luider praten over de titel, is Feyenoord. Als dat maar goed gaat. Het zou me niet eens verbazen.
Broekje (17 juli)
De journalist had gedacht ‘nou nou, trek je niet een erg grote broek aan’ toen Daphne Koster tijdens de persconferentie zei dat ze de tegenstander bij de strot zouden grijpen en niet meer zouden loslaten, bekende hij na de wedstrijd tegen Duitsland op televisie tegenover Koster. Om er snaaks aan toe te voegen: ‘Maar dat broekje zit perfect.’
Het vervolg is bekend. Blijkbaar gold het voornemen van Koster alleen voor de wedstrijd tegen Duitsland, want als de vrouwen tegen Noorwegen en het veel minder geachte IJsland één ding níet deden, was het de tegenstander bij de strot grijpen en niet meer loslaten. Koster voorop trouwens. Wat kan die achterover leunen en vooral ook achteruit lopen bij elke bal die haar in de voeten wordt gespeeld. En dan de bal weer inleveren bij de tegenstander. De eindpass was steeds niet goed, analyseerde Sarina Wiegman. Nou, de beginpass ook niet. Al waren er nóg zes helften gespeeld op het EK, gescoord zou er niet zijn.
Volkomen terecht is Nederland uitgeschakeld. De conclusie kan alleen maar zijn dat het EK te hoog gegrepen was. De behoefte om in tegenstelling tot in 2009 dominant voetbal te spelen, met veel balbezit en druk op de tegenstander, vergt nog heel veel oefening en waarschijnlijk ook gewoon betere speelsters in plaats van de onbeholpen dravers van Ajax, FC Twente en het Zweedse Linköpings FC.
Tijd voor een nieuwe generatie. Om te beginnen met hele kleine broekjes. Figuurlijk dan.
Redding (16 juli)
Wat moet je ervan zeggen: zeventien tot negentien miljoen euro voor Kevin Strootman. Je hoeft dus in ieder geval geen succesvol seizoen te hebben gehad om een toptransfer te maken. Sterker nog, het begint er aardig op te lijken dat je beter een mislukt seizoen kunt hebben als je een flinke klapper wil maken. Kijk naar de bedragen waarvoor Strootman en al eerder zijn PSV-collega’s Lens, Mertens en Pieters het land verlieten, terwijl de kampioenen van Ajax zich noodgedwongen nog steeds afbeulen in De Lutte.
Een beetje sneu is het wel voor die Ajacieden, dat geen club een Strootman-bedrag voor ze wil neerleggen, al zullen ze dapper liegen dat ze heel graag bij Ajax blijven om nog meer successen te boeken. Nee, zij hoeven geen Strootman-toestanden als op het vliegveld van Rome.
Zullen we Strootman eigenlijk missen? Persoonlijk had ik hem zijn revanche bij PSV gegund, met Adam Maher aan zijn zijde. Had hij het kunnen laten zien, verlost van de verlammende goede raad van papa Van Bommel. Had hij kunnen uitgroeien tot absolute leider van het team, redder van de club.
Tenzij het weer tegengezeten zou hebben. Nog zo’n seizoen als het vorige, en de frustratie, verontwaardiging en somberheid zouden niet draaglijk meer zijn. De schouders zouden diep naar voren steken, het hoofd zou voorover hangen tot op de knieën en Kevins kin zou haast over de grond slepen. Het zou donderen en nooit meer licht worden in Eindhoven.
Misschien heeft Roma Strootman én PSV wel gered.
Zonde (15 juli)
Een hoop heisa over het vrouwenvoetbal. Op het veelbelovende gelijkspel tegen Duitsland op het EK volgde een teleurstellende nederlaag tegen Noorwegen. En wat voor een. 1-0 slechts, maar zonder een greintje perspectief. Laag tempo, meer ballen breed of terug dan vooruit, en dan ook nog veel foute passes. De Noorsen hoefden nauwelijks beter te spelen om volkomen terecht de overwinning op te eisen. Beetje jammer alleen dat net deze wedstrijd door bijna een miljoen televisiekijkers bekeken was.
Dus schoten, op een enkeling na, alle mannen in de bekende reflex: die vrouwen begrepen er helemaal niks van en dat vrouwenvoetbal was volslagen onzin en zonde van het gras en van de zendtijd. Ze hoefden nog net niet terug achter het fornuis. En, jawel hoor, de enige geschikte coach zou Cor Pot zijn.
Die enkeling met een eveneens kritische maar zakelijke en gedegen beschouwing was trouwens Willem Vissers in de Volkskrant. Aanvullend daarop mag best gezegd worden dat ook de mannen vaak genoeg stomvervelende, supertrage tikkie-terug-wedstijden hebben gespeeld waarin balbezit het enige belangwekkende leek te zijn. We hebben met z’n allen heel wat keren naar zouteloze wedstrijden moeten kijken, zelfs op succesvolle toernooien, voor die paar keer euforie.
Gun die vrouwen dus de tijd om in de loop der jaren naar een hoger niveau toe te groeien en benader ze kritisch maar welwillend. En als je het niet wil zien, neem dan genoegen met de tekst die je zelf zo vaak tegen vrouw of vriendin hebt gezegd: dan kijk je toch lekker ergens anders naar.
Verhuur (14 juli)
Stel je ben als talentvolle speler van Crystal Palace gepromoveerd naar de Premier League en wordt als beloning aangetrokken door Manchester United. Daar wordt je een prachtige toekomst voorgespiegeld. Maar het volgende bericht van je nieuwe werkgever is dat men je wil verhuren. Aan je oude club. Om ervaring op te doen op te doen op het hoogste niveau. Formeel geen speld tussen te krijgen. Maar hoe zou je reageren?
Wilfried Zaha vertikt het. Hij wil bij Manchester United blijven. ‘Ik heb hier erg lang naartoe gewerkt. Ik heb voor deze club gekozen omdat dat het beste is voor mijn loopbaan.’
Chelsea plukte twee jaar geleden Nathan Aké als 16-jarige weg bij Feyenoord, maar wil hem nu voor de broodnodige speeltijd verhuren aan Vitesse. Aké wil liever verhuurd worden aan een club in Engeland en nu heet het dat hij ‘zijn neus ophaalt voor Vitesse’.
De 16-jarige Markus Bay is door Ajax weggekocht uit Denemarken en is natuurlijk blij en hoopvol. ‘Veel spelers krijgen hier de kans om door te breken, en dat wil ik ook. Ik ga ervan uit dat Ajax mij daarvoor de kans biedt.’
Tegelijkertijd stuurt Ajax de jonge spits Gino van Kessel een half jaar naar de club van Tscheu-la Ling, AS Trencin in Slowakije, omdat het daar toevallig een samenwerkingsverband mee heeft. O nee, om speeltijd te krijgen en ervaring op te doen.
Voor mij heeft Wilfried Zaha gelijk. En Nathan Aké ook. En voor Markus Bay en Gino van Kessel hoop ik het beste.
Dubbelprogramma (13 juli)
Je zal de voorbereiding voor Ajax moeten plannen. Andere clubs zijn lekker bezig met spelers kopen en af en toe een wedstrijdje spelen. Daarbij kan je in twee helften al snel een man of tweeëntwintig binnen de lijnen brengen. Maar bij Ajax wordt maar niemand verkocht en stroomt de een na de andere jeugdige topper in spe binnen, dus met één wedstrijdje ben je er niet op zo’n dag. En Jong Ajax brengt geen verlichting, want ook daar is het dringen.
Dus, had Frank de Boer bedacht, spelen we gewoon twee wedstrijden. Goed plan: tegenstanders genoeg, en met vierenveertig plekken in vier helften kom je een heel eind. Alleen is dan weer de vraag hoe je het zo inricht dat er in elke helft een acceptabel team staat zonder dat duidelijk wordt wie eerste keuze is en wie derde of vierde. En dan moet je ook die wedstrijden nog gewoon winnen natuurlijk. Je zal toch de opstelling moeten maken.
Het schijnt gelukt te zijn. Bij RKC en De Graafschap op één dag gewonnen. Ruim zelfs. En waarschijnlijk weet Frank de Boer ook nog welke waarde hij moet hechten aan de uitblinkersrol van Boerrigter in Waalwijk in relatie tot het debuut in Doetinchem van Simon Moses Daddy-Ajala, volgens Nigerianen de nieuwe Cristiano Ronaldo. Allebei goed, gok ik.
In dat licht bezien is het zelfs uitzonderlijk efficiënt en, met het aantal spelers van Ajax, tevens een geweldig idee voor de competitie. Dat Ajax bijvoorbeeld voor Cambuur en Heerenveen maar één keer heen en weer naar Friesland hoeft.
Overwinning (12 juli)
De tv-commentator begon welwillend en eindigde haast jubelend. De interviewer na afloop was lyrisch. En Jack van Gelder kon zijn enthousiasme in de studio ook nauwelijks in toom houden. Het Nederlands vrouwenelftal speelde op het EK gelijk tegen Duitsland, de nummer drie van de wereld, en, ondanks een Duits overwicht in de eerste en het begin van de tweede helft, bleef het team trots overeind.
Sterker nog, Nederland kreeg twee levensgrote kansen op de overwinning. Eerst had spits Manon Melis de bal alleen voor de Duitse keepster voor het intikken, maar schoot ze als een Arjen Robben tegen haar voet. En in de 92ste minuut mochten twee speelsters counteren tegen één verdedigster, maar faalden ze even hopeloos.
Dat was mooi geweest, en reden voor euforie: in de allerlaatste seconde van de blessuretijd de winst stelen van de Duitsers. Nu was tevredenheid op zijn plaats, en misschien lichte verwondering, maar niet veel meer.
Gelukkig beseften coach en speelsters dat het pas de eerste wedstrijd van het toernooi was en dat de volgende twee wedstrijden tegen eveneens erg goede tegenstanders punten moeten opleveren om alleen nog maar door de poule heen te komen. ‘En dan moet wel weer alles meezitten,’ zei Daphne Koster nuchter.
Maar ongetwijfeld wisten ze dat er wel degelijk een enorm belangrijke overwinning was behaald: een live-uitzending inclusief nabeschouwing op Nederland 3 en minimaal nog twee van die avonden te gaan. Het vrouwenvoetbal wordt serieus genomen.
Nu nog de speelsters serieus en nuchter benaderen in plaats van als buitenaardse wezens.
Opleiden (11 juli)
Ajax neemt de jeugdopleiding wel heel serieus. ‘Het maakt niet uit waar ze vandaan komen,’ zegt Frank de Boer. ‘De bedoeling is dat we jaarlijks niet één, maar twee of drie spelers van het kaliber Eriksen opleiden.’
Tja, je kunt je alleen afvragen in hoeverre je nog van opleiden kunt spreken als je uit heel Europa alle beste 16-jarigen haalt en in een elftal bij elkaar zet. Tegen wie laat je ze serieuze wedstrijden spelen bijvoorbeeld? Hooguit misschien tegen al die 16-jarigen die je eerst uit heel Nederland naar Ajax toe hebt gehaald, want over alle andere tegenstanders lopen ze fluitend heen natuurlijk.
En wat doe je als ze 18 zijn? Je kunt ze moeilijk allemaal in het eerste opstellen. En voor Jong Ajax in de Jupiler League zullen ze zich waarschijnlijk te goed voelen, dus daar moet je toch de tweede of derde garde voor vasthouden. Of gaat gewoon Ajax een soort Super Jong Ajax worden en verplaatsen ze het opleiden daarheen?
Dan is het aan de andere kant wel noodzakelijk dat om te beginnen Vermeer, De Jong, Eriksen en Alderweireld nou eens verkocht worden. Anders stagneert de doorstroming en kunnen er voorlopig helemaal geen opgeleide spelers afgeleverd worden. Beetje zonde van die dure opleiding.
Natuurlijk is er veel voor de handelswijze van Ajax te zeggen. Je lokt alle supertalenten voor relatief weinig geld naar Amsterdam en probeert ze een paar jaar later voor veel geld te verkopen. Prima, maar noem het geen opleiden als het dat niet is.
Open boek (10 juli)
Als iemand door de wol is geverfd in het profvoetbal, is het Ronald Koeman. Heeft als speler én trainer alle grote Nederlandse clubs van binnen meegemaakt, is in Barcelona de buurman van Cruijff geweest en heeft als een van de drijvende krachten mede aan de basis gestaan van het grootste succes van het Nederlands elftal.
Hij was zelf ook nooit te beroerd om anderen een streek te leveren. Zelfs als trainer was zijn contract bij PSV niets waard toen de trein naar Valencia voorbijkwam. Koeman toonde persoonlijk aan dat de voetbalwereld onvergelijkbaar is met de normale wereld.
Grappig is dat juist Ronald Koeman aangeeft te balen van de keuze van Bojan Krkic voor Ajax in plaats van Feyenoord. Al ruim een jaar had hij veelvuldig contact met de vader en het management van de speler. Hij heeft zelfs met Barcelona-voorzitter Rosell gebeld. En nu voelt hij zich belazerd. ‘Het was wel vreemd dat zijn management mij bij een gesprek in Rotterdam vertelde dat ik de enige was. Dan blijkt Ajax ook al een jaar met hem bezig te zijn. Wie moet je dan geloven? Ik probeer altijd een open boek te zijn, maar in dat wereldje van die managers gebeurt dat niet.’
Óf Koeman is minder slim dan gedacht en ordinair afgetroefd door Frank de Boer, óf hij speelt heel slim in op het sentiment van de supporters met het doel Bojan en Ajax even flink zwart te maken. Desnoods allebei. Maar een open boek is hij zelf zeker niet.
Blikvangers (8 juli)
Mark van Bommel is trots op de spelers die hebben toegezegd zijn afscheidswedstrijd met hun aanwezigheid op te luisteren. En terecht. Het is inmiddels een mooi lijstje. Voormalig collega’s van PSV en Bayern München als Nilis, Kezman, Gomes, Waterreus, Vogel, Bruggink, Frings en Salihamidzic, daar kun je mee voor de dag komen. En daar zijn Arjen Robben, Franck Ribéry en Thomas Müller nog bijgekomen. Om de spanning op te bouwen maakt hij er om de paar dagen een aantal bekend.
Dat belooft nog wat voor de resterende dagen tot 19 juli. Per slot van rekening heeft Van Bommel ook in het Europees kampioensteam van Barcelona gevoetbald en nam hij in tranen afscheid van AC Milan, waar spelers en begeleiders als familie voor hem waren. Zouden Puyol, Xavi en Iniesta…? Deco? Eto’o? Ronaldinho? Of zelfs Messi…? En anders uit Italië misschien Gattuso, Nesta en Pato? Seedorf? Robinho? Ibrahimovic…?
Het zou zomaar kunnen. Natuurlijk niet allemaal, maar een paar moet toch mogelijk zijn. Het is toch niet pas sinds zijn terugkeer bij PSV dat Van Bommel als voorbeeld gold voor menig collega en bereid was iedereen op elk moment van goede raad te voorzien.
Toch ben ik een beetje bang dat we ons weer moeten behelpen met Mertens, Pieters en de onvermijdelijke tovenaarsleerling Strootman. Ook leuk, als ze maar niet gefrustreerd raken. Maar hij zal vast nog eens uitleggen dat het vriendschappelijk is.
En mocht het nou erg tegenzitten met het werven van toppers, kan hij altijd nog proberen of Usain Bolt vast wil oefenen voor de testimonial van Rio Ferdinand op 9 augustus.
Revanche (7 juli)
Het was 39 jaar geleden dat Nederland zich de wereldtitel liet afsnoepen door West-Duitsland en dus was het tijd voor een revanche. Of degene die dit bedacht heeft bang was dat hij de 40 jaar niet zou halen, weet ik niet. Of hij zich realiseert dat Duitsland geen West-Duitsland meer is en het dus geen zuivere revanche betreft evenmin. En waarom er nauwelijks nog een speler uit 1974 meedeed al helemaal niet.
Maar los daarvan moet je geen revanchewedstrijden willen spelen. De strijd wordt gestreden als het moment daar is. Dat jaren later nog eens over willen doen, is onzin. Dat leidt alleen maar tot extra frustratie. Win je, dan is dat zout in de oude wonde van het onrecht van toen. Verlies je opnieuw, dan word je weer vernederd. Blijken de tegenstanders nog steeds etters, dan raak je nogmaals geïrriteerd. En wordt het gezellig, dan snap je niet waarom je je destijds zo druk hebt gemaakt.
Goed, Nederland won dus. Met 3-4. Maar de prijs was dat godbetert Lothar Matthäus de schwalbe van Dieter Hölzenbein vooraf met grote gelukzaligheid memoreerde: ‘Die sprong over bijna vier meter was lange tijd een record.’
De echte revanche van Nederland was dat de Duitse gelijkmaker in de laatste minuut ten onrechte werd afgekeurd wegens buitenspel. En dan vooral dat Lothar Matthäus zich daar tot ver na het laatste fluitsignaal over bleef opwinden.
Leuk. Maar ook dat had logischer gekund.
Springplank (6 juli)
De Telegraaf meldde het al eerder: PSV had een akkoord met Barcelona over Bojan Krkic en Feyenoord wilde hem ook, net als trouwens Parma en Real Betis, maar Ajax zou de meeste kans hebben om hem binnen te halen. Waarom? Ajax heeft Johan Cruijff en Krkic zou een speciale band hebben met Cruijff.
Heeft Ajax ook eindelijk eens iets aan Cruijff. Brandt die niet alleen voortdurend alles en iedereen af, maar blijkt hij in de strijd om zo’n speler zomaar een beslissende rol te spelen, waar PSV en Feyenoord met hun trainers net zo goed, en waarschijnlijk zelfs beter, een Barcelona-connectie hebben als Ajax.
Grappig trouwens dat die Krkic per se naar Nederland wilde. Dat lijkt een trend, want ook al die spelers die zich op hun zestiende of daaromtrent uit Nederland lieten weglokken door buitenlandse topclubs, zijn ineens dolblij met contracten bij PSV of Vitesse. Geen woord meer over de bravoure waarmee ze Nederlands als springplank naar de echte top dachten over te slaan.
Nederland is zo slecht nog niet voor talenten. Wel mogen we benieuwd zijn wat Krkic, ooit als net 17-jarige onder trainer Frank Rijkaard de jongste Barcelona-debutant aller tijden in de Spaanse competitie, Nederland uiteindelijk te bieden blijkt te hebben. Als huurling bij Milan scoorde hij vorig jaar drie keer in negentien wedstrijden. Dat belooft niet veel goeds.
Maar misschien is het voor het aanzien van Ajax vooralsnog wel het belangrijkste dat Krkic niet ook al PSV of voor Feyenoord heeft gekozen.
Sabbatical (4 juli)
Frank Rijkaard is ervaringsdeskundige op het gebied van sabbaticals. Als jonge voetballer verkoos hij al een zwerftocht door Spanje en Portugal met nauwelijks speeltijd boven het gezeur van zijn coach Cruijff. En wanneer hij wel speelde, had hij een soevereine houding die verried dat hij ver boven het platte gekonkel van de voetbalwereld stond. Tot er blijkbaar toch zoveel spanning in zijn hoofd opgebouwd was dat er kortsluiting optrad en hij zich verloor in een merkwaardige daad. Zoals spugen naar Rudi Völler. Maar dan sloot hij zich onmiddellijk af van de buitenwereld tot hij maanden later weer volledig tot rust gekomen was.
Als coach idem dito. Hij gaf het Nederlands elftal een relaxed aanzien. Maar toen de stress het team in de halve finale van Euro 2000 tegen Italië toch in de greep bleek te hebben, verdween ook op slag de koelbloedigheid van Rijkaard. Waarna hij bijna letterlijk onderdook voor hij vele maanden later aan iets nieuws begon.
Op elk nieuw dienstverband volgde een periode van zelfverkozen rust. Dus zo vreemd was het niet dat Rijkaard middenin een periode van ledigheid aankondigde dat voorlopig nog een jaartje vol te willen houden. Grappig is wel dat hij dat deed op het feestje van de man die zelfs op zijn 75ste nog dagelijks de onvermijdelijkheid van zijn spelerssabbatical die volgde op zijn afscheid van de top in 1973 vervloekt.
Bijzonder was eerder dat Rijkaard zich had laten overhalen op het veld een actieve bijdrage te leveren. Een minuut of tien. Toen lonkte de sabbatical weer.
Misplaatst (3 juli)
Vraag Sjaak Swart naar zijn mooiste wedstrijd en je krijgt er vier: Ajax-Feyenoord 1960 5-1, Ajax-Liverpool 1966 5-1, Ajax-Carl Zeiss Jena 1970 5-1 en Feyenoord-Ajax 1972 1-5. Ze zijn mooi over zijn carrière verdeeld en hebben ieder hun eigen verhaal: kennismaking met zijn vrouw, mistige internationale doorbraak, wraak op de gedrogeerde spikes en ultieme suprematie. Hij vertelt het graag voor de vijfhonderdste keer, voor wie het maar wil horen. En het vragen is niet moeilijk, want kom op De Toekomst en hij is er.
Sjaak vindt het niet meer dan normaal dat hij op zijn 75ste verjaardag nog fit genoeg is om driekwart wedstrijd mee te hobbelen. Wat trouwens nog oneerbiedig geformuleerd is, want er komt een moment in de tweede helft dat hij zelfs nog een splijtende pass geeft, waar niet veel later het vijfde doelpunt voor zijn team uit valt. Ajax Thuis-Ajax Uit 5-1. Niets meer aan doen.
Maar ja, dan komt het moment dat Sjaak symbolisch plaatsmaakt voor kleinzoon Justin. Nog even op de schouders en dan letterlijk het veld ruimen. Dat Justin aandoenlijk zijn best doet tussen alle uitgerangeerde, dollende vedetten is hem te prijzen. Dat hij zelfs nog scoort, is hem en Sjaak gegund. Maar het klopt niet.
Uitslag van Sjaaks jubileumwedstrijd: 6-1. Valt toch uit de toon. De goedmaker komt van Frans Derks, scheidsrechter van de laatste tien minuten, en is eigenlijk net zo misplaatst. Op zijn 82ste. In een te kort broekje. Sommige dingen zijn voor de eeuwigheid.
Normaal (2 juli)
Je zou denken dat de regels van ‘financial fair play’ de transfermarkt zouden matigen, maar juist in de top verlopen de zaken niet anders dan normaal. De Europese topclubs geven het geld voor spelers onverminderd uit als water. Veranderingen zijn hooguit te zien in het echelon daaronder, als die tenminste geen externe financiers vinden voor te dure spelers. Zo blijkt PSV geld van minstens één buitenlandse investeerder te hebben gebruikt om Maher aan te schaffen.
Maar andere clubs wijken juist af van de norm van voorheen door nadrukkelijk geen grote bedragen meer in de aanschaf of het salaris van spelers te steken. Ajax maakte uiteindelijk geen werk van Maher, de huidige Ajacieden moeten nog maar afwachten of buitenlandse clubs de portemonnee voor ze trekken en zelfs Bony lijkt voorlopig in Engeland moeilijk aan de bak te komen.
Het gevolg hiervan is het nieuwe zakendoen: transfers die voorgekookt worden voor het geval andere spelers verkocht worden. Zie Van der Hoorn, aan wie Ajax een aanbod heeft gedaan dat alleen geëffectueerd wordt als Alderweireld vertrekt. Maar ja, die moet wel een sloot geld opbrengen, want ondertussen worden spelers nauwelijks goedkoper.
Met deze wetenschap heeft de technisch directeur van Stoke City, de nieuwe club van Erik Pieters, groot gelijk. Hij heeft 3,5 miljoen euro neergelegd en zegt: ‘Wij vinden dit een goede deal. Het is niet normaal om een Nederlandse international te krijgen voor dit geld.’
Wat hij alleen niet lijkt te beseffen is dat ook PSV erg blij is met de deal. Rondom de transfer van Erik Pieters zijn er alleen maar winnaars.
Voorbode (1 juli)
We weten nu hoe het er over een jaar aan toe zal gaan in Brazilië. Het gastland van het WK kan natuurlijk aardig voetballen, maar daarnaast zijn de spelers niet te beroerd om de tegenstander met grof geschut over de kling te jagen. Niet dat ze onbehoorlijk grof spelen, maar ze laten geen gelegenheid ongebruikt om stemming te maken.
Het begint al met het volkslied. Meezingen is prima, maar wat spelers en publiek doen gaat verder dan de overtreffende trap daarvan. Schreeuwen van woorden zonder acht te slaan op de melodie die erbij hoort. Opzwepender kan niet. En dat ten overstaan van een elftal met een volkslied zonder woorden, dat is haast onfatsoenlijk.
Zodra de wedstrijd begonnen is, wordt de tegenstander over het hele veld opgejaagd. Wordt er een overtreding begaan, dan wordt onder aanvoering van linksback Marcelo te hoop gelopen tegen de boosdoener en zijn teamgenoten, om waar mogelijk vast wraak te nemen en liefst nog wat reactie uit te lokken. Tevens wordt de scheidsrechter belaagd om de zwaarst mogelijke sanctie te eisen. En als er gescoord is, duiken de spelers de massa op de tribune in om het te vieren. Buiten de stadions mag het onrustig zijn, in het stadion zorgen de spelers voor net zoveel hectiek.
Ik moet de tegenstander nog zien die Brazilië met deze begeestering en in deze entourage van de wereldtitel af kan houden. Want voetballen kunnen ze inderdaad ook wel.
Tata Martino als opvolger van Tito Vilanova; je zou haast denken dat ze in Barcelona op zoek zijn naar een tovenaar als trainer. Zelf stelt hij zich voorlopig nog niet zo op. Om te beginnen denkt hij niet op eigen kracht de baan te hebben gekregen, maar gaat hij ervan uit dat zijn landgenoot Messi en diens vader er een flink aandeel in hebben gehad. ‘Ik weet niet precies hoe het is gegaan, maar Jorge en Lionel hebben ongetwijfeld hun invloed gebruikt.’
En voorlopig verwacht hij van zichzelf geen toverkunsten, maar slaat hij een bescheiden toon aan. ‘Het is een grote eer en een enorme uitdaging om bij Barcelona aan de slag te gaan. Ik hoop me snel aan te passen aan dit geweldige team.’
Ik geef toe, het is wel een verademing vergeleken met een over het paard getilde kapsoneslijer als Mourinho, maar of het nou heel veel vertrouwen inboezemt is weer een ander verhaal. Aanpassen is nou niet iets wat je van een trainer verwacht. Die zou toch de lijnen moeten uitzetten.
‘Natuurlijk wil ik alles winnen wat er te winnen valt. Ik hoop dat we aan de verwachtingen kunnen voldoen,’ voegt hij er nog wel aan toe.
Tja, ik help het hem hopen. Gelukkig schijnt Lionel Messi ervan overtuigd te zijn. Misschien is dat wel het allerbelangrijkste en blijkt die Tata alsnog een tovenaar. Of eigenlijk dus gewoon iemand die Messi lekker laat toveren.
Draai (22 juli)
Er zijn mensen die overal een draai aan weten te geven. Van Cruijff is bekend dat hij zijn grootste nederlaag nog als een overwinning weet op te eisen. Ook Van Gaal is in staat om alle feiten in zijn richting te buigen, zij het met wat meer geweld. En Beenhakker is er evenmin vies van, weer geheel op zijn eigen wijze. Nu toont ook Guus Hiddink het vermogen tot een vrije interpretatie van de feiten.
Hiddink werkte bij Anzhi Makhachkala met dure topspelers als Samuel Eto’o, Mbark Boussoufa en Willian, had net de talentvolle Russische internationals Igor Denislov en Aleksandr Kokorin aangetrokken en had in juni voor een jaar bijgetekend. Maar uit de eerste twee wedstrijden van de competitie haalde hij slechts één punt. Reden voor Hiddink om ontslag te nemen.
Dat kan. Óf je kiest ervoor om te laten zien dat je een toptrainer bent door die dure jongens weer op het goede spoor te krijgen, óf je gooit de handdoek in de ring, desnoods om gedwongen ontslag voor te zijn. Die kant leek Hiddink op te gaan toen hij zei: ‘Deze beslissing was niet makkelijk voor mij.’
Tot hij vervolgde: ‘Maar ik heb altijd gezegd dat het mijn missie is om Anzhi te helpen zich verder te ontwikkelen zodat ik op een zeker moment niet meer nodig zal zijn. Die tijd is nu gekomen.’
Kennelijk heeft hij zijn doel bereikt. Ongetwijfeld zal hij later uitleggen dat hij heeft aangestuurd op een beroerde competitiestart om zijn opvolger in staat te stellen een frisse start te maken.
Helikopter (21 juli)
Het kan niet anders of de organisatoren van de open dag van Feyenoord zijn toch een beetje in paniek geweest. Wat te doen met de helikopter, traditioneel het vervoermiddel waarmee de nieuwe aanwinsten in De Kuip worden afgeleverd? Grote aankopen, van wie grote daden verwacht mogen worden, als verlossers neerdalend uit de hemel. Vedetten, die elders al bewezen hebben een garantie te zijn voor succes. Wat meestal niet het geval bleek, maar daar gaat het even niet om.
Wat te doen met die helikopter? Jaartje overslaan? Kan niet. Dat staat gelijk aan de handdoek werpen: toegeven dat er geen nieuw elan te verwachten is. Dat pikt het publiek niet. Het publiek eist de helikopter. Want de helikopter biedt hoop.
Maar wie moet er dan in? Wat parachutespringers voor een mooie show? Een paar meiden die er als verrassing uitkomen en een mooi dansje doen? Kan niet, het moeten wel voetballers zijn. Pellè? Nee, die zat er vorig jaar al in. Koeman zelf dan? Nee, het risico is veel te groot dat die er meteen mee naar Barcelona vliegt. Nooit Koeman zomaar een vervoermiddel aanbieden.
Godzijdank bleken er nog vier spelers te zijn, die vorig jaar verhuurd waren: Matthew Steenvoorden, Joey Sleegers, Elvis Manu en Jordy van Deelen. Geen hond die ze kent, maar stop die er maar in. Dan lijkt het nog ergens op. En we kunnen altijd nog zeggen dat ze de trots zijn van onze jeugdopleiding. Dat doet het tegenwoordig heel goed.
Besluit (20 juli)
Hoewel de transferperiode nog meer dan een maand duurt, heeft Siem de Jong het besluit genomen dat hij zich volledig op Ajax gaat focussen. ‘Een transfer is niet aan de orde.’
Frank de Boer blij. Die zag eerst al Toby Alderweireld een transfer naar Norwich City afblazen onder het mom dat hij dat geen sportieve verbetering achtte, merkte vervolgens dat de interesse voor Christian Eriksen maar niet concreet wilde worden en voelt zich gesterkt door de woorden van De Jong.
Terecht natuurlijk, het is voor het eerst sinds jaren dat een coach van Ajax geen afscheid lijkt te hoeven nemen van zijn beste spelers. Zelfs reservekeeper Cillessen aarzelt om te kiezen voor een jaartje als eerste keeper bij een andere club, omdat hij dat ‘altijd een stap terug’ vindt. En ook Bojan Krkic geeft hoog op van Ajax: ‘Ik zie Ajax zeker niet als een stap terug.’
Wat wil je nog meer? Het enige bezwaar is dat de doorstroming van de nieuwe talenten vertraging oploopt, terwijl dat toch bij Ajax als core business gezien wordt. Maar ja, wat verder komen in de Champions League is ook wel weer eens leuk.
Toch is een klein waarschuwinkje voor De Boer op zijn plaats. Toby Alderweireld memoreerde afgelopen week dat Jan Vertonghen vorig jaar ‘ook pas eind augustus vertrok’ en dat er slechts ‘als er niets komt een optie is om te verlengen’. Siem de Jong lijkt me best een betrouwbaar type, maar misschien is de opmerking van Alderweireld wel eerlijker.
Schoolvoorbeeld (19 juli)
Houdt het dan nooit op? Eerst was Mark van Bommel een voorbeeldige prof en een winnaar, toen werd hij het verlengstuk van de trainer op het veld, daarna was hij de perfecte aanvoerder en grote broer van alle jonge spelers, tussendoor bleek hij bovendien familieman, clubman en gevoelsmens, en nu is hij volgens schoonvader Bert van Marwijk ook nog ‘een schoolvoorbeeld van hoe je het maximale uit je talent moet halen; hij deed en liet er alles voor’.
Ongetwijfeld is het nog allemaal waar ook. Mark van Bommel was alom aanwezig, of hij nou bij PSV voetbalde of in het buitenland. Alleen voor Marco van Basten was hij echt niet goed genoeg en bij Barcelona werd hij na een jaar met zachte drang naar buiten gewerkt. Bij zijn andere clubs was hij een hoog gewaardeerde kracht. Zlatan Ibrahimovic verwoordde het waarschijnlijk het best toen hem gevraagd werd of ze Van Bommel naar Milan moesten halen: ‘Doe maar, want je kunt hem beter in je team hebben dan tegen hem spelen.’
Misschien is het dat wat stoort. Mark van Bommel was een goede voetballer, maar hij viel vooral op door schoffelen, stoken, zeuren en achteraf analyseren dat het met andere keuzes van medespelers of scheidsrechters op cruciale momenten heel anders had kunnen lopen. O ja, en hij kon als geen ander een bal breed leggen.
Maar inderdaad: een schoolvoorbeeld van het maximale uit je talent halen. En hij kan zeker terugkijken op een prachtige carrière. Mark, bedankt, gracias, grazie en danke.
Doelstelling (18 juli)
Volgens PSV-aanwinst Jeffrey Bruma kan PSV komend seizoen meespelen om de titel. Dat is geen gewaagde stelling, want PSV speelt altijd mee om de titel. Al valt er wel wat af te dingen op de reden die Bruma aanvoert: ‘PSV heeft er veel kwaliteit bijgehaald.’ Alsof er niet nog veel meer kwaliteit is verdwenen, wat Bruma grappig genoeg alleen vaststelt in relatie tot het afscheid van Mark van Bommel.
Misschien heeft hij zelfs nog wel een punt als hij verwacht dat de netto kwaliteit van de ploeg groter is geworden, maar dan zou hij beter als reden kunnen aanvoeren dat er veel chagrijn is weggegaan. Nu Toivonen nog, en PSV mengt zich zeker in de strijd om het kampioenschap.
Marcel Brands zal je dat niet meer horen zeggen. Die heeft geleerd van het afgelopen seizoen en weigert een doelstelling uit te spreken. ‘Natuurlijk willen we altijd goed presteren, maar je kunt niet zomaar een kampioenschap forceren.’
Frank de Boer hanteert dat uitgangspunt al jaren met veel succes. Die wil ook nu zijn doelstelling pas uitspreken op 2 september, na afloop van de transferperiode. Al kan ik hem wel vast verklappen: meedoen om de titel. Het is al heel wat dat hij zegt dat overwinteren in de Champions League ‘met de huidige spelersgroep een zeer reële optie’ is. Veilig genoeg, want er gaat er heus nog wel een weg.
De enige club waar trainer en spelers steeds luider praten over de titel, is Feyenoord. Als dat maar goed gaat. Het zou me niet eens verbazen.
Broekje (17 juli)
De journalist had gedacht ‘nou nou, trek je niet een erg grote broek aan’ toen Daphne Koster tijdens de persconferentie zei dat ze de tegenstander bij de strot zouden grijpen en niet meer zouden loslaten, bekende hij na de wedstrijd tegen Duitsland op televisie tegenover Koster. Om er snaaks aan toe te voegen: ‘Maar dat broekje zit perfect.’
Het vervolg is bekend. Blijkbaar gold het voornemen van Koster alleen voor de wedstrijd tegen Duitsland, want als de vrouwen tegen Noorwegen en het veel minder geachte IJsland één ding níet deden, was het de tegenstander bij de strot grijpen en niet meer loslaten. Koster voorop trouwens. Wat kan die achterover leunen en vooral ook achteruit lopen bij elke bal die haar in de voeten wordt gespeeld. En dan de bal weer inleveren bij de tegenstander. De eindpass was steeds niet goed, analyseerde Sarina Wiegman. Nou, de beginpass ook niet. Al waren er nóg zes helften gespeeld op het EK, gescoord zou er niet zijn.
Volkomen terecht is Nederland uitgeschakeld. De conclusie kan alleen maar zijn dat het EK te hoog gegrepen was. De behoefte om in tegenstelling tot in 2009 dominant voetbal te spelen, met veel balbezit en druk op de tegenstander, vergt nog heel veel oefening en waarschijnlijk ook gewoon betere speelsters in plaats van de onbeholpen dravers van Ajax, FC Twente en het Zweedse Linköpings FC.
Tijd voor een nieuwe generatie. Om te beginnen met hele kleine broekjes. Figuurlijk dan.
Redding (16 juli)
Wat moet je ervan zeggen: zeventien tot negentien miljoen euro voor Kevin Strootman. Je hoeft dus in ieder geval geen succesvol seizoen te hebben gehad om een toptransfer te maken. Sterker nog, het begint er aardig op te lijken dat je beter een mislukt seizoen kunt hebben als je een flinke klapper wil maken. Kijk naar de bedragen waarvoor Strootman en al eerder zijn PSV-collega’s Lens, Mertens en Pieters het land verlieten, terwijl de kampioenen van Ajax zich noodgedwongen nog steeds afbeulen in De Lutte.
Een beetje sneu is het wel voor die Ajacieden, dat geen club een Strootman-bedrag voor ze wil neerleggen, al zullen ze dapper liegen dat ze heel graag bij Ajax blijven om nog meer successen te boeken. Nee, zij hoeven geen Strootman-toestanden als op het vliegveld van Rome.
Zullen we Strootman eigenlijk missen? Persoonlijk had ik hem zijn revanche bij PSV gegund, met Adam Maher aan zijn zijde. Had hij het kunnen laten zien, verlost van de verlammende goede raad van papa Van Bommel. Had hij kunnen uitgroeien tot absolute leider van het team, redder van de club.
Tenzij het weer tegengezeten zou hebben. Nog zo’n seizoen als het vorige, en de frustratie, verontwaardiging en somberheid zouden niet draaglijk meer zijn. De schouders zouden diep naar voren steken, het hoofd zou voorover hangen tot op de knieën en Kevins kin zou haast over de grond slepen. Het zou donderen en nooit meer licht worden in Eindhoven.
Misschien heeft Roma Strootman én PSV wel gered.
Zonde (15 juli)
Een hoop heisa over het vrouwenvoetbal. Op het veelbelovende gelijkspel tegen Duitsland op het EK volgde een teleurstellende nederlaag tegen Noorwegen. En wat voor een. 1-0 slechts, maar zonder een greintje perspectief. Laag tempo, meer ballen breed of terug dan vooruit, en dan ook nog veel foute passes. De Noorsen hoefden nauwelijks beter te spelen om volkomen terecht de overwinning op te eisen. Beetje jammer alleen dat net deze wedstrijd door bijna een miljoen televisiekijkers bekeken was.
Dus schoten, op een enkeling na, alle mannen in de bekende reflex: die vrouwen begrepen er helemaal niks van en dat vrouwenvoetbal was volslagen onzin en zonde van het gras en van de zendtijd. Ze hoefden nog net niet terug achter het fornuis. En, jawel hoor, de enige geschikte coach zou Cor Pot zijn.
Die enkeling met een eveneens kritische maar zakelijke en gedegen beschouwing was trouwens Willem Vissers in de Volkskrant. Aanvullend daarop mag best gezegd worden dat ook de mannen vaak genoeg stomvervelende, supertrage tikkie-terug-wedstijden hebben gespeeld waarin balbezit het enige belangwekkende leek te zijn. We hebben met z’n allen heel wat keren naar zouteloze wedstrijden moeten kijken, zelfs op succesvolle toernooien, voor die paar keer euforie.
Gun die vrouwen dus de tijd om in de loop der jaren naar een hoger niveau toe te groeien en benader ze kritisch maar welwillend. En als je het niet wil zien, neem dan genoegen met de tekst die je zelf zo vaak tegen vrouw of vriendin hebt gezegd: dan kijk je toch lekker ergens anders naar.
Verhuur (14 juli)
Stel je ben als talentvolle speler van Crystal Palace gepromoveerd naar de Premier League en wordt als beloning aangetrokken door Manchester United. Daar wordt je een prachtige toekomst voorgespiegeld. Maar het volgende bericht van je nieuwe werkgever is dat men je wil verhuren. Aan je oude club. Om ervaring op te doen op te doen op het hoogste niveau. Formeel geen speld tussen te krijgen. Maar hoe zou je reageren?
Wilfried Zaha vertikt het. Hij wil bij Manchester United blijven. ‘Ik heb hier erg lang naartoe gewerkt. Ik heb voor deze club gekozen omdat dat het beste is voor mijn loopbaan.’
Chelsea plukte twee jaar geleden Nathan Aké als 16-jarige weg bij Feyenoord, maar wil hem nu voor de broodnodige speeltijd verhuren aan Vitesse. Aké wil liever verhuurd worden aan een club in Engeland en nu heet het dat hij ‘zijn neus ophaalt voor Vitesse’.
De 16-jarige Markus Bay is door Ajax weggekocht uit Denemarken en is natuurlijk blij en hoopvol. ‘Veel spelers krijgen hier de kans om door te breken, en dat wil ik ook. Ik ga ervan uit dat Ajax mij daarvoor de kans biedt.’
Tegelijkertijd stuurt Ajax de jonge spits Gino van Kessel een half jaar naar de club van Tscheu-la Ling, AS Trencin in Slowakije, omdat het daar toevallig een samenwerkingsverband mee heeft. O nee, om speeltijd te krijgen en ervaring op te doen.
Voor mij heeft Wilfried Zaha gelijk. En Nathan Aké ook. En voor Markus Bay en Gino van Kessel hoop ik het beste.
Dubbelprogramma (13 juli)
Je zal de voorbereiding voor Ajax moeten plannen. Andere clubs zijn lekker bezig met spelers kopen en af en toe een wedstrijdje spelen. Daarbij kan je in twee helften al snel een man of tweeëntwintig binnen de lijnen brengen. Maar bij Ajax wordt maar niemand verkocht en stroomt de een na de andere jeugdige topper in spe binnen, dus met één wedstrijdje ben je er niet op zo’n dag. En Jong Ajax brengt geen verlichting, want ook daar is het dringen.
Dus, had Frank de Boer bedacht, spelen we gewoon twee wedstrijden. Goed plan: tegenstanders genoeg, en met vierenveertig plekken in vier helften kom je een heel eind. Alleen is dan weer de vraag hoe je het zo inricht dat er in elke helft een acceptabel team staat zonder dat duidelijk wordt wie eerste keuze is en wie derde of vierde. En dan moet je ook die wedstrijden nog gewoon winnen natuurlijk. Je zal toch de opstelling moeten maken.
Het schijnt gelukt te zijn. Bij RKC en De Graafschap op één dag gewonnen. Ruim zelfs. En waarschijnlijk weet Frank de Boer ook nog welke waarde hij moet hechten aan de uitblinkersrol van Boerrigter in Waalwijk in relatie tot het debuut in Doetinchem van Simon Moses Daddy-Ajala, volgens Nigerianen de nieuwe Cristiano Ronaldo. Allebei goed, gok ik.
In dat licht bezien is het zelfs uitzonderlijk efficiënt en, met het aantal spelers van Ajax, tevens een geweldig idee voor de competitie. Dat Ajax bijvoorbeeld voor Cambuur en Heerenveen maar één keer heen en weer naar Friesland hoeft.
Overwinning (12 juli)
De tv-commentator begon welwillend en eindigde haast jubelend. De interviewer na afloop was lyrisch. En Jack van Gelder kon zijn enthousiasme in de studio ook nauwelijks in toom houden. Het Nederlands vrouwenelftal speelde op het EK gelijk tegen Duitsland, de nummer drie van de wereld, en, ondanks een Duits overwicht in de eerste en het begin van de tweede helft, bleef het team trots overeind.
Sterker nog, Nederland kreeg twee levensgrote kansen op de overwinning. Eerst had spits Manon Melis de bal alleen voor de Duitse keepster voor het intikken, maar schoot ze als een Arjen Robben tegen haar voet. En in de 92ste minuut mochten twee speelsters counteren tegen één verdedigster, maar faalden ze even hopeloos.
Dat was mooi geweest, en reden voor euforie: in de allerlaatste seconde van de blessuretijd de winst stelen van de Duitsers. Nu was tevredenheid op zijn plaats, en misschien lichte verwondering, maar niet veel meer.
Gelukkig beseften coach en speelsters dat het pas de eerste wedstrijd van het toernooi was en dat de volgende twee wedstrijden tegen eveneens erg goede tegenstanders punten moeten opleveren om alleen nog maar door de poule heen te komen. ‘En dan moet wel weer alles meezitten,’ zei Daphne Koster nuchter.
Maar ongetwijfeld wisten ze dat er wel degelijk een enorm belangrijke overwinning was behaald: een live-uitzending inclusief nabeschouwing op Nederland 3 en minimaal nog twee van die avonden te gaan. Het vrouwenvoetbal wordt serieus genomen.
Nu nog de speelsters serieus en nuchter benaderen in plaats van als buitenaardse wezens.
Opleiden (11 juli)
Ajax neemt de jeugdopleiding wel heel serieus. ‘Het maakt niet uit waar ze vandaan komen,’ zegt Frank de Boer. ‘De bedoeling is dat we jaarlijks niet één, maar twee of drie spelers van het kaliber Eriksen opleiden.’
Tja, je kunt je alleen afvragen in hoeverre je nog van opleiden kunt spreken als je uit heel Europa alle beste 16-jarigen haalt en in een elftal bij elkaar zet. Tegen wie laat je ze serieuze wedstrijden spelen bijvoorbeeld? Hooguit misschien tegen al die 16-jarigen die je eerst uit heel Nederland naar Ajax toe hebt gehaald, want over alle andere tegenstanders lopen ze fluitend heen natuurlijk.
En wat doe je als ze 18 zijn? Je kunt ze moeilijk allemaal in het eerste opstellen. En voor Jong Ajax in de Jupiler League zullen ze zich waarschijnlijk te goed voelen, dus daar moet je toch de tweede of derde garde voor vasthouden. Of gaat gewoon Ajax een soort Super Jong Ajax worden en verplaatsen ze het opleiden daarheen?
Dan is het aan de andere kant wel noodzakelijk dat om te beginnen Vermeer, De Jong, Eriksen en Alderweireld nou eens verkocht worden. Anders stagneert de doorstroming en kunnen er voorlopig helemaal geen opgeleide spelers afgeleverd worden. Beetje zonde van die dure opleiding.
Natuurlijk is er veel voor de handelswijze van Ajax te zeggen. Je lokt alle supertalenten voor relatief weinig geld naar Amsterdam en probeert ze een paar jaar later voor veel geld te verkopen. Prima, maar noem het geen opleiden als het dat niet is.
Open boek (10 juli)
Als iemand door de wol is geverfd in het profvoetbal, is het Ronald Koeman. Heeft als speler én trainer alle grote Nederlandse clubs van binnen meegemaakt, is in Barcelona de buurman van Cruijff geweest en heeft als een van de drijvende krachten mede aan de basis gestaan van het grootste succes van het Nederlands elftal.
Hij was zelf ook nooit te beroerd om anderen een streek te leveren. Zelfs als trainer was zijn contract bij PSV niets waard toen de trein naar Valencia voorbijkwam. Koeman toonde persoonlijk aan dat de voetbalwereld onvergelijkbaar is met de normale wereld.
Grappig is dat juist Ronald Koeman aangeeft te balen van de keuze van Bojan Krkic voor Ajax in plaats van Feyenoord. Al ruim een jaar had hij veelvuldig contact met de vader en het management van de speler. Hij heeft zelfs met Barcelona-voorzitter Rosell gebeld. En nu voelt hij zich belazerd. ‘Het was wel vreemd dat zijn management mij bij een gesprek in Rotterdam vertelde dat ik de enige was. Dan blijkt Ajax ook al een jaar met hem bezig te zijn. Wie moet je dan geloven? Ik probeer altijd een open boek te zijn, maar in dat wereldje van die managers gebeurt dat niet.’
Óf Koeman is minder slim dan gedacht en ordinair afgetroefd door Frank de Boer, óf hij speelt heel slim in op het sentiment van de supporters met het doel Bojan en Ajax even flink zwart te maken. Desnoods allebei. Maar een open boek is hij zelf zeker niet.
Blikvangers (8 juli)
Mark van Bommel is trots op de spelers die hebben toegezegd zijn afscheidswedstrijd met hun aanwezigheid op te luisteren. En terecht. Het is inmiddels een mooi lijstje. Voormalig collega’s van PSV en Bayern München als Nilis, Kezman, Gomes, Waterreus, Vogel, Bruggink, Frings en Salihamidzic, daar kun je mee voor de dag komen. En daar zijn Arjen Robben, Franck Ribéry en Thomas Müller nog bijgekomen. Om de spanning op te bouwen maakt hij er om de paar dagen een aantal bekend.
Dat belooft nog wat voor de resterende dagen tot 19 juli. Per slot van rekening heeft Van Bommel ook in het Europees kampioensteam van Barcelona gevoetbald en nam hij in tranen afscheid van AC Milan, waar spelers en begeleiders als familie voor hem waren. Zouden Puyol, Xavi en Iniesta…? Deco? Eto’o? Ronaldinho? Of zelfs Messi…? En anders uit Italië misschien Gattuso, Nesta en Pato? Seedorf? Robinho? Ibrahimovic…?
Het zou zomaar kunnen. Natuurlijk niet allemaal, maar een paar moet toch mogelijk zijn. Het is toch niet pas sinds zijn terugkeer bij PSV dat Van Bommel als voorbeeld gold voor menig collega en bereid was iedereen op elk moment van goede raad te voorzien.
Toch ben ik een beetje bang dat we ons weer moeten behelpen met Mertens, Pieters en de onvermijdelijke tovenaarsleerling Strootman. Ook leuk, als ze maar niet gefrustreerd raken. Maar hij zal vast nog eens uitleggen dat het vriendschappelijk is.
En mocht het nou erg tegenzitten met het werven van toppers, kan hij altijd nog proberen of Usain Bolt vast wil oefenen voor de testimonial van Rio Ferdinand op 9 augustus.
Revanche (7 juli)
Het was 39 jaar geleden dat Nederland zich de wereldtitel liet afsnoepen door West-Duitsland en dus was het tijd voor een revanche. Of degene die dit bedacht heeft bang was dat hij de 40 jaar niet zou halen, weet ik niet. Of hij zich realiseert dat Duitsland geen West-Duitsland meer is en het dus geen zuivere revanche betreft evenmin. En waarom er nauwelijks nog een speler uit 1974 meedeed al helemaal niet.
Maar los daarvan moet je geen revanchewedstrijden willen spelen. De strijd wordt gestreden als het moment daar is. Dat jaren later nog eens over willen doen, is onzin. Dat leidt alleen maar tot extra frustratie. Win je, dan is dat zout in de oude wonde van het onrecht van toen. Verlies je opnieuw, dan word je weer vernederd. Blijken de tegenstanders nog steeds etters, dan raak je nogmaals geïrriteerd. En wordt het gezellig, dan snap je niet waarom je je destijds zo druk hebt gemaakt.
Goed, Nederland won dus. Met 3-4. Maar de prijs was dat godbetert Lothar Matthäus de schwalbe van Dieter Hölzenbein vooraf met grote gelukzaligheid memoreerde: ‘Die sprong over bijna vier meter was lange tijd een record.’
De echte revanche van Nederland was dat de Duitse gelijkmaker in de laatste minuut ten onrechte werd afgekeurd wegens buitenspel. En dan vooral dat Lothar Matthäus zich daar tot ver na het laatste fluitsignaal over bleef opwinden.
Leuk. Maar ook dat had logischer gekund.
Springplank (6 juli)
De Telegraaf meldde het al eerder: PSV had een akkoord met Barcelona over Bojan Krkic en Feyenoord wilde hem ook, net als trouwens Parma en Real Betis, maar Ajax zou de meeste kans hebben om hem binnen te halen. Waarom? Ajax heeft Johan Cruijff en Krkic zou een speciale band hebben met Cruijff.
Heeft Ajax ook eindelijk eens iets aan Cruijff. Brandt die niet alleen voortdurend alles en iedereen af, maar blijkt hij in de strijd om zo’n speler zomaar een beslissende rol te spelen, waar PSV en Feyenoord met hun trainers net zo goed, en waarschijnlijk zelfs beter, een Barcelona-connectie hebben als Ajax.
Grappig trouwens dat die Krkic per se naar Nederland wilde. Dat lijkt een trend, want ook al die spelers die zich op hun zestiende of daaromtrent uit Nederland lieten weglokken door buitenlandse topclubs, zijn ineens dolblij met contracten bij PSV of Vitesse. Geen woord meer over de bravoure waarmee ze Nederlands als springplank naar de echte top dachten over te slaan.
Nederland is zo slecht nog niet voor talenten. Wel mogen we benieuwd zijn wat Krkic, ooit als net 17-jarige onder trainer Frank Rijkaard de jongste Barcelona-debutant aller tijden in de Spaanse competitie, Nederland uiteindelijk te bieden blijkt te hebben. Als huurling bij Milan scoorde hij vorig jaar drie keer in negentien wedstrijden. Dat belooft niet veel goeds.
Maar misschien is het voor het aanzien van Ajax vooralsnog wel het belangrijkste dat Krkic niet ook al PSV of voor Feyenoord heeft gekozen.
Sabbatical (4 juli)
Frank Rijkaard is ervaringsdeskundige op het gebied van sabbaticals. Als jonge voetballer verkoos hij al een zwerftocht door Spanje en Portugal met nauwelijks speeltijd boven het gezeur van zijn coach Cruijff. En wanneer hij wel speelde, had hij een soevereine houding die verried dat hij ver boven het platte gekonkel van de voetbalwereld stond. Tot er blijkbaar toch zoveel spanning in zijn hoofd opgebouwd was dat er kortsluiting optrad en hij zich verloor in een merkwaardige daad. Zoals spugen naar Rudi Völler. Maar dan sloot hij zich onmiddellijk af van de buitenwereld tot hij maanden later weer volledig tot rust gekomen was.
Als coach idem dito. Hij gaf het Nederlands elftal een relaxed aanzien. Maar toen de stress het team in de halve finale van Euro 2000 tegen Italië toch in de greep bleek te hebben, verdween ook op slag de koelbloedigheid van Rijkaard. Waarna hij bijna letterlijk onderdook voor hij vele maanden later aan iets nieuws begon.
Op elk nieuw dienstverband volgde een periode van zelfverkozen rust. Dus zo vreemd was het niet dat Rijkaard middenin een periode van ledigheid aankondigde dat voorlopig nog een jaartje vol te willen houden. Grappig is wel dat hij dat deed op het feestje van de man die zelfs op zijn 75ste nog dagelijks de onvermijdelijkheid van zijn spelerssabbatical die volgde op zijn afscheid van de top in 1973 vervloekt.
Bijzonder was eerder dat Rijkaard zich had laten overhalen op het veld een actieve bijdrage te leveren. Een minuut of tien. Toen lonkte de sabbatical weer.
Misplaatst (3 juli)
Vraag Sjaak Swart naar zijn mooiste wedstrijd en je krijgt er vier: Ajax-Feyenoord 1960 5-1, Ajax-Liverpool 1966 5-1, Ajax-Carl Zeiss Jena 1970 5-1 en Feyenoord-Ajax 1972 1-5. Ze zijn mooi over zijn carrière verdeeld en hebben ieder hun eigen verhaal: kennismaking met zijn vrouw, mistige internationale doorbraak, wraak op de gedrogeerde spikes en ultieme suprematie. Hij vertelt het graag voor de vijfhonderdste keer, voor wie het maar wil horen. En het vragen is niet moeilijk, want kom op De Toekomst en hij is er.
Sjaak vindt het niet meer dan normaal dat hij op zijn 75ste verjaardag nog fit genoeg is om driekwart wedstrijd mee te hobbelen. Wat trouwens nog oneerbiedig geformuleerd is, want er komt een moment in de tweede helft dat hij zelfs nog een splijtende pass geeft, waar niet veel later het vijfde doelpunt voor zijn team uit valt. Ajax Thuis-Ajax Uit 5-1. Niets meer aan doen.
Maar ja, dan komt het moment dat Sjaak symbolisch plaatsmaakt voor kleinzoon Justin. Nog even op de schouders en dan letterlijk het veld ruimen. Dat Justin aandoenlijk zijn best doet tussen alle uitgerangeerde, dollende vedetten is hem te prijzen. Dat hij zelfs nog scoort, is hem en Sjaak gegund. Maar het klopt niet.
Uitslag van Sjaaks jubileumwedstrijd: 6-1. Valt toch uit de toon. De goedmaker komt van Frans Derks, scheidsrechter van de laatste tien minuten, en is eigenlijk net zo misplaatst. Op zijn 82ste. In een te kort broekje. Sommige dingen zijn voor de eeuwigheid.
Normaal (2 juli)
Je zou denken dat de regels van ‘financial fair play’ de transfermarkt zouden matigen, maar juist in de top verlopen de zaken niet anders dan normaal. De Europese topclubs geven het geld voor spelers onverminderd uit als water. Veranderingen zijn hooguit te zien in het echelon daaronder, als die tenminste geen externe financiers vinden voor te dure spelers. Zo blijkt PSV geld van minstens één buitenlandse investeerder te hebben gebruikt om Maher aan te schaffen.
Maar andere clubs wijken juist af van de norm van voorheen door nadrukkelijk geen grote bedragen meer in de aanschaf of het salaris van spelers te steken. Ajax maakte uiteindelijk geen werk van Maher, de huidige Ajacieden moeten nog maar afwachten of buitenlandse clubs de portemonnee voor ze trekken en zelfs Bony lijkt voorlopig in Engeland moeilijk aan de bak te komen.
Het gevolg hiervan is het nieuwe zakendoen: transfers die voorgekookt worden voor het geval andere spelers verkocht worden. Zie Van der Hoorn, aan wie Ajax een aanbod heeft gedaan dat alleen geëffectueerd wordt als Alderweireld vertrekt. Maar ja, die moet wel een sloot geld opbrengen, want ondertussen worden spelers nauwelijks goedkoper.
Met deze wetenschap heeft de technisch directeur van Stoke City, de nieuwe club van Erik Pieters, groot gelijk. Hij heeft 3,5 miljoen euro neergelegd en zegt: ‘Wij vinden dit een goede deal. Het is niet normaal om een Nederlandse international te krijgen voor dit geld.’
Wat hij alleen niet lijkt te beseffen is dat ook PSV erg blij is met de deal. Rondom de transfer van Erik Pieters zijn er alleen maar winnaars.
Voorbode (1 juli)
We weten nu hoe het er over een jaar aan toe zal gaan in Brazilië. Het gastland van het WK kan natuurlijk aardig voetballen, maar daarnaast zijn de spelers niet te beroerd om de tegenstander met grof geschut over de kling te jagen. Niet dat ze onbehoorlijk grof spelen, maar ze laten geen gelegenheid ongebruikt om stemming te maken.
Het begint al met het volkslied. Meezingen is prima, maar wat spelers en publiek doen gaat verder dan de overtreffende trap daarvan. Schreeuwen van woorden zonder acht te slaan op de melodie die erbij hoort. Opzwepender kan niet. En dat ten overstaan van een elftal met een volkslied zonder woorden, dat is haast onfatsoenlijk.
Zodra de wedstrijd begonnen is, wordt de tegenstander over het hele veld opgejaagd. Wordt er een overtreding begaan, dan wordt onder aanvoering van linksback Marcelo te hoop gelopen tegen de boosdoener en zijn teamgenoten, om waar mogelijk vast wraak te nemen en liefst nog wat reactie uit te lokken. Tevens wordt de scheidsrechter belaagd om de zwaarst mogelijke sanctie te eisen. En als er gescoord is, duiken de spelers de massa op de tribune in om het te vieren. Buiten de stadions mag het onrustig zijn, in het stadion zorgen de spelers voor net zoveel hectiek.
Ik moet de tegenstander nog zien die Brazilië met deze begeestering en in deze entourage van de wereldtitel af kan houden. Want voetballen kunnen ze inderdaad ook wel.